Archiwum aktualności Biura Dialogu Obywatelskiego

Wkrótce Sejm zajmie się propozycjami zmian w Ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Kolejna nowelizacja ma rozwiać wątpliwości interpretacyjne oraz ułatwić stosowanie niedoprecyzowanych przepisów. Projekt był konsultowany z Radą Działalności Pożytku Publicznego.
Zmiany dotyczą 11 przepisów. Wyjaśniają między innymi kwestie sprzedaży przedmiotów darowizny, precyzują co oznacza „obsługa” konkursu ofert przez organizację pozarządową, dopuszczają możliwość składania ofert na realizację zadania, jak również sprawozdań z realizacji zadania publicznego za pomocą środków komunikacji elektronicznej, wprowadzają rozwiązania, które mają ułatwić powołanie komisji konkursowych i ich pracę, dopuszczają podzlecanie realizacji zadania publicznego, różnicują zawartość sprawozdania dla małych (tzn. osiągających nieznaczne wysokości przychodów) i dużych OPP.

W uzasadnieniu czytamy:

Art. 3 ust. 3
Z obecnie obowiązującego sposobu zredagowania przepisu art. 3 ust. 3 ustawy wynika, że przesłanki wskazane po treści pkt 4 dotyczą wszystkich podmiotów wymienionych w ust. 3 przedmiotowego przepisu, a dotyczyć powinny jedynie spółek akcyjnych i spółek z ograniczoną odpowiedzialnością oraz klubów sportowych będącymi spółkami, działającymi na podstawie przepisów ustawy z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie (Dz. U. Nr 127, poz.857, z póź. zm.).

Art. 5 ust. 4 pkt. 8
W art. 5a ust. 4 pkt 8 doprecyzowano przepis tak, aby oczywiste było, że program współpracy z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy zawiera m.in. informację na temat wysokości środków na realizację programu, planowanych na podstawie uchwały budżetowej. Obecnie obowiązująca treść pkt 8 („wysokość środków przeznaczanych na realizację programu”) może sugerować, że środki te są zagwarantowane w uchwale budżetowej, a ze względu na termin przyjmowania programu współpracy mogą one być jedynie prognozowane.

Art. 8 ust. 1
Zgodnie z treścią art. 8 ust. 1 ustawy działalnością odpłatną pożytku publicznego jest działalność organizacji pozarządowych oraz podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3 w sferze zadań publicznych, za którą nie pobierają one wynagrodzenia. Stosownie zaś do brzmienia art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy działalność odpłatna staje się działalnością gospodarczą m.in. w przypadku, gdy wynagrodzenie jest w odniesieniu do działalności danego rodzaju wyższe od tego, jakie wynika z kosztów tej działalności. W związku z powyższym skoro przy sprzedaży przedmiotów darowizny z zasady nie pojawia się koszt dla organizacji, a jedynie przychód, to nie można jej uznać z definicji za działalność odpłatną.

Art. 11 ust. 2a
W świetle art. 11 ust 2a obsługa otwartego konkursu ofert, może być zlecona organizacjom pozarządowym lub podmiotom wymienionym w art. 3 ust. 3. Brzmienie tego przepisu jest nieprecyzyjne. Ustawa nie definiuje pojęcia „obsługa konkursu” ani też nie ustanawia trybu jej zlecania. „Obsługa” nie może więc obejmować czynności, co do których ustawa wyraźnie przewiduje kompetencję organu administracji publicznej. Do tych wyłącznych kompetencji należy: ogłoszenie otwartego konkursu ofert, powołanie komisji konkursowej, rozpatrzenie ofert, ogłoszenie wyników otwartego konkursu ofert, zawarcie umów o wsparcie lub powierzenie realizacji zadania publicznego czy też unieważnienie otwartego konkursu ofert. W związku z powyższym doprecyzowano przepis, wyraźnie wskazując, jakie czynności nie mogą być zlecane w ramach obsługi konkursu.

Art. 14 i 18
Zmiana art. 14 oraz art. 18 ustawy, w związku z założeniami Strategii Kierunkowej Rozwoju Informatyzacji Polski, umożliwi złożenie przez organizacje pozarządowe oraz podmioty wymienione w art. 3 ust. 3 ustawy, do organów administracji publicznej, zarówno ofert na realizację zadania jak również sprawozdań z realizacji zadnia publicznego za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

Art. 15 ust 2
Dotychczasowe brzmienie przepisu art. 15 ust. 2 pkt 2d nakłada na organ administracji publicznej obowiązek powołania do komisji konkursowych oceniających oferty złożone w trybie otwartego konkursu ofert przedstawiciela/i organizacji pozarządowej lub podmiotu wymienionego w art. 3 ust. 3 ustawy. Z uwagi na szeroki zakres tematyczny zlecanych zadań - 33-punktowa sfera zadań publicznych, jak również, z zasady, bezpłatny udział przedstawicieli środowiska pozarządowego w pracach komisji oraz zakaz udziału w pracach komisji osób reprezentujących organizacje pozarządowe biorące udział w konkursie, zapewnienie realizacji ustawowego obowiązku jest bardzo utrudnione. Trudności w powołaniu przedstawicieli organizacji pozarządowych lub podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3 ustawy posiadających doświadczenie w obszarze, w ramach którego zlecane są zadania publiczne, zgłaszane są również przez jednostki samorządu terytorialnego. W związku z powyższym, proponuje się, w celu zapewnienia możliwości działania komisji konkursowej, wprowadzenie trzech przesłanek, po wystąpieniu których prace komisji będą mogły się odbywać bez udziału przedstawicieli organizacji pozarządowych. Dodatkowo zmieniono nazwę „przedstawiciele organizacji pozarządowych oraz podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3” na „osoby wskazane przez organizacje pozarządowe (…)” w celu uniknięcia wątpliwości interpretacyjnych.

Art. 15 ust 2
Nowe brzmienie zaś art. 15 ust. 2i wprowadza termin, dotychczas nieokreślony w przepisach ustawy, w którym można żądać od organów administracji publicznej uzasadnienia wyboru lub odrzucenia oferty.

Art. 16 ust. 4
Z treści obecnie obowiązującego art. 16 ust. 4 wynika, że zadanie publiczne nie może być realizowane przez podmiot niebędący stroną umowy o wsparcie realizacji zadania publicznego lub o powierzenie realizacji zadania publicznego, z zastrzeżeniem ust. 7. Z kolei ust. 7 art. 16 mówi, że organizacje pozarządowe lub podmioty wymienione w art. 3 ust. 3 ustawy, z którymi organ administracji publicznej zawarł umowę, mogą zlecić realizację zadania publicznego wybranym, w sposób zapewniający jawność i uczciwą konkurencję organizacjom pozarządowym lub podmiotom wymienionym w art. 3 ust. 3, niebędącym stronami umowy, odpowiednio o wsparcie lub powierzenie realizacji zadania publicznego. Z przytoczonych wyżej przepisów wynika, że zlecone zadanie może być realizowane przez podmiot, który jest stroną umowy. Jedyny dopuszczalny wyjątek to możliwość dalszego zlecenia, przez podmiot będący stroną umowy, realizacji zadnia innej organizacji lub podmiotowi wymienionemu w art. 3 ust. 3 ustawy. Zapisy te uniemożliwiają więc zlecanie jakichkolwiek usług (np. ksero, druk, transport, usługi hotelowe) innym podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą, gdyż nie mieszczą się one w katalogu podmiotów wymienionych w ust. 7. Tym samym zmiana treści ust. 7 umożliwi organizacji pozarządowej lub podmiotowi wymienionemu w art. 3 ust. 3 ustawy, zlecenie realizacji zadania publicznego innym organizacjom lub podmiotom prywatnym, w szczególności przedsiębiorcom, niebędącym stronami umowy. Ponadto, podzlecenie realizacji zadania publicznego będzie dopuszczalne wyłącznie za zgodą organu administracji publicznej wyrażoną w umowie, co zapewni wpływ organu na sposób realizowanego zadania. Organ administracji publicznej jest bowiem odpowiedzialny za realizację zadań publicznych i zapewnienie mieszkańcom usług na odpowiednim poziomie.

Art. 21
W art. 21 ustawy w zdaniu wstępnym omyłkowo przywołano podmioty, o których mowa w art. 3 ust. 3 pkt 4 czyli spółki akcyjne, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i kluby sportowe, które działają w formie spółki. Zapis dotyczący wyodrębnienia działalności pożytku publicznego umożliwiający należytą identyfikację pod względem organizacyjnymi rachunkowym, jak również treść następnych punktów dotyczy jedynie tzw. podmiotów kościelnych.

Art. 23 ust. 4
Zgodnie z zaproponowaną zmianą art. 23 ust. 4, organizacje posiadające status pożytku publicznego będą miały obowiązek składania sprawozdania zarówno finansowego jaki i merytorycznego ze swojej działalności za pomocą środków komunikacji elektronicznej, docelowo po bezpłatnym założeniu konta użytkownika, w formie elektronicznej za pośrednictwem elektronicznej Platformy Usług Administracji Publicznej (ePUAP). Wprowadzenie przedmiotowej zmiany usprawni i ułatwi organizacjom składanie sprawozdań, obniży koszty związane przesyłaniem sprawozdań jak również z kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Ponadto stanowi realizację założeń Strategii Kierunkowej Rozwoju Informatyzacji Polski.

Art. 23 ust. 9
Ostatnia przedstawiona zmiana, dotycząca art. 23 ust. 9 wprowadza fakultatywną delegację dla ministra ds. zabezpieczenia społecznego do zróżnicowania zakresu przedmiotowego obowiązku sprawozdawczego organizacji pożytku publicznego, ze względu na wysokość osiąganych w danym roku przychodów. Nie jest bowiem uzasadnione, aby organizacje osiągające nieznaczne wysokości przychodów w roku obrotowym, miały obowiązek przedkładania informacji o prowadzonej działalności w pełnym wymiarze.
 

źródło: www.ngo.pl