Kontrole przeprowadzone przez WKiAW w 2013 roku

W okresie 03-04.2013 r. Wydział Kontroli i Audytu Wewnętrznego UM Szczecin przeprowadził w Centrum Kształcenia Sportowego,
ul. Mazurska 40 w Szczecinie kontrolę w zakresie gospodarowania pływalnią zlokalizowaną przy ul. Rydla 49 w Szczecinie, polityki kadrowej oraz wykorzystania przyznanych środków finansowych na realizację zadań przez CKS w 2012 r. Opis stanu faktycznego, stwierdzonego w toku kontroli został ujęty w protokole z kontroli podpisanym w dniu 07.05.2013 r. Ocena kontrolowanej działalności, wnioski i zalecenia pokontrolne zawarte zostały w wystąpieniu pokontrolnym z dnia 11.06.2013 r.

Kontrola przeprowadzona w ww. zakresie wykazała uchybienia polegające przede wszystkim na: bezumownym i nieodpłatnym wynajmowaniu pływalni CKS, błędnym wykazywaniu czasu pracy w dzienniku zajęć, zawieraniu umów zleceń z trenerami pływania,
w których wskazane okresy obowiązywania a także i wysokość wynagrodzenia nie odzwierciedlały faktycznego okresu pracy. 

W trakcie kontroli stwierdzono, że w okresie od 16.10.2012 do 31.12.2012 r., w poniedziałki, w godzinach od 12.45 do 13.30 użyczane były bezumownie i nieodpłatnie Stowarzyszeniu 3 tory pływalni CKS bez uzyskania zgody Prezydenta Miasta, co było niezgodne z § 6 ust. 1 Uchwały nr LXIII/1169/06 Rady Miasta Szczecin z dnia 16 października 2006 r. w sprawie określenia szczegółowych warunków korzystania z nieruchomości gminnych przez miejskie jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, wg którego, użyczenie nieruchomości przez jednostkę organizacyjną może nastąpić tylko w celu prowadzenia gabinetów profilaktyki zdrowotnej i przedlekarskiej w jednostkach oświatowych oraz innych szczególnie uzasadnionych przypadkach, wyłącznie w celach nie związanych z prowadzeniem działalności zarobkowej, po uzyskaniu zgody Prezydenta Miasta. Według § 6 ust. 2 i 3 ww. uchwały biorący w użyczenie zobowiązany jest ponosić wszelkie opłaty związane z przedmiotem użyczenia, a Prezydent Miasta wyraża zgodę na użyczenie nieruchomości po zapoznaniu się z projektem umowy.

Ustalono, że w dwóch umowach zlecenia zawartych z trenerami pływania (pracującymi jednocześnie w CKS jako nauczyciele klas III LO) na szkolenie młodzieży uzdolnionej sportowo w Szkole Mistrzostwa Sportowego wskazane okresy wykonywania pracy, a także
i wysokość wynagrodzenia nie odzwierciedlały faktycznego okresu pracy, za który płacone było ustalone w umowach wynagrodzenie. Pieniądze na wynagrodzenie dla trenerów pozyskane zostały w oparciu o zawartą przez Gminę Miasto Szczecin w dniu 03.01.2008 r. z Polskim Związkiem Pływackim, zw. dalej PZP, umowę o współpracy, która swymi zapisami umożliwiała finansowanie szkolenia sportowego ze środków przekazanych przez Ministerstwo Sportu i Turystyki, m.in. poprzez dopłaty do wynagrodzeń trenerów (kwota dofinansowania w 2012 r. wyniosła 166.719 zł). Jednocześnie, z uwagi na fakt, iż ww. nauczyciele prowadzili zajęcia z uczniami klas III LO, dla których rok szkolny kończy się w kwietniu, obejmowały ich zapisy art. 42 ust. 5b ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (j.t. Dz. U. z 2006 r. nr 97, poz. 674 ze zm.), zwanej dalej KN, który wskazuje, iż nauczyciel, dla którego ustalony plan zajęć w pewnych okresach roku szkolnego nie wyczerpuje obowiązującego tego nauczyciela tygodniowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, powinien nauczać odpowiednio większą liczbę godzin w innych okresach danego roku szkolnego. Celem zawarcia umów zleceń z poszczególnymi trenerami było, wg wyjaśnień Dyrektora CKS, zrekompensowanie różnicy wynikającej z faktycznie przepracowanych godzin przez nauczycieli w ramach stosunku pracy a wynagrodzeniem jakie było im wypłacane (wynikające z tzw. „uśrednienia”). Jedna z umów zleceń zawarta została na okres od 01.01.2012 r. do 11.03.2012 r. oraz wskazywała liczbę przepracowanych godzin 105,89, natomiast druga zawarta na okres od 01.09.2012 r. do 31.12.2012 r. nie określała liczby godzin do przepracowania, jednakże przyjmując stawkę godzinową wynikającą ze stosunku pracy w wysokości 39,93, ilość godzin do przepracowania wyniosła 94,34. Liczbę godzin natomiast, które trenerzy faktycznie wypracowali w zwiększonym wymiarze we wskazanych umowami zlecenia okresach, to odpowiednio 32,17 (w umowie zlecenie 105,89h) oraz 90,88 (w umowie zlecenie 94,34h). Powyższe wskazuje na nieadekwatność zapisów zawieranych umów zleceń do rzeczywiście wykonywanej przez trenerów
w ramach umów pracy. Należy wskazać ponadto, że celem tzw. „uśredniania” w przypadku nauczycieli prowadzących zajęcia
z uczniami ostatnich klas ponadgimnazjalnych i w związku z tym niewykonujących pracy z klasami trzecimi w maju i czerwcu jest zrównoważenie poziomu wynagrodzeń w poszczególnych miesiącach roku szkolnego. Fakt prowadzenia jednak zajęć przez nauczycieli pływania w tych dwóch miesiącach, a tym bardziej w lipcu, celem przygotowania młodzieży do startów w mistrzostwach Polski, Europy czy też Olimpiad, należy uznać za pracę wykonywaną poza arkuszem organizacyjnym i w tym przypadku ewentualne dofinansowanie z PZP powinno dotyczyć okresu faktycznego wykonywania pracy nieuwzględnionej arkuszem organizacyjnym.

Ustalono ponadto, że Dyrektor CKS nie zawarł pisemnych porozumień z 4 szkołami dotyczących korzystania z poszczególnych torów pływalni CKS. Powyższe dotyczyło:

• Szkoły Podstawowej nr 74 korzystającej z basenu we wtorki w godzinach od 14.45 do 18.00,
• Gimnazjum nr 29 korzystającej z basenu w środy od 14.45 do 17.10,
• Szkoły Podstawowej nr 37 korzystającej z basenu w poniedziałki w godz. od 8.00 do 10.35, we wtorki w godz. od 9.50 do 13.30, w środy w godz. od 8.00 do 10.35, w czwartki w godz. od 11.40 do 15.30, w piątki w godz. od 8.00 do 10.35,
• Szkoły Podstawowej nr 12 korzystającej z basenu w poniedziałki w godz. od 13.50 do 14.35, w środy od 13.50 do 14.35,
  w czwartki od 15.35 do 16.20.

W zamian za korzystanie z pływalni CKS, powyższe szkoły udostępniały na potrzeby uczniów CKS swoje obiekty sportowe. W ocenie kontroli, w powyższej sytuacji wskazanym jest zawieranie pisemnych porozumień, w których zostałyby określone dni i godziny korzystania z basenu oraz wysokość opłat a także godziny i dni korzystania z obiektów sportowych szkół wraz z określeniem ich wartości. Porozumienie takie obligowałoby obie strony do korzystania z obiektów w dni i w godzinach wskazanych w porozumieniu
a także wskazywałoby na równowagę wartości wzajemnych świadczeń. Określałoby jednocześnie wzajemne prawa i obowiązki wynikające z korzystania z obiektów sportowych.

Stwierdzono, że w przypadku dwóch nauczycieli – trenerów pływania, czas pracy wykazywany w dziennikach zajęć w okresie od 30.01.2012 r. do 29.06.2012 r. dla jednego nauczyciela oraz od06.02.2012 r. do 28.06.2012 r. w przypadku drugiego nauczyciela, wskazywał na przeprowadzenie zajęć w wymiarze tygodniowym 25h, co było niezgodne z zatwierdzonym przez Dyrektora Wydziału Oświaty na rok szkolny 2011/2012 arkuszem organizacyjnym, który określał wymiar pracy w ilości 27h tygodniowo. Wynagrodzenie dla powyższych nauczycieli wypłacane było jednocześnie za pracę w pełnym wymiarze 27h w oparciu o dokumenty pn. „Wykaz godzin ponadwymiarowych klasy pływackie” sporządzany na podstawie kart nadgodzin wypełnianych przez nauczycieli, w których wymiar pracy podany został w ilości 27h tygodniowo. Różnica miedzy ilością godzin wykazanych w dziennikach zajęć a godzinami za jakie wypłacone zostało wynagrodzenie wyniosła w ww. okresach odpowiednio 44h oraz 42h. Przedmiotowe dzienniki prowadzone były przez nauczycieli prowadzących zajęcia a zapisy w nich zawarte zatwierdzone za poszczególne okresy, poprzez złożenie podpisu
w dniach 06.02.2012 r., 21.02.2012 r., 27.03.2012 r., 30.04.2012 r. 29.06.2012 r. przez ówczesnego wicedyrektora ds. sportu
w CKS.W wyjaśnieniu powyższego ówczesnego wicedyrektora ds. sportu jak i w oświadczeniach nauczycieli wskazano, iż ww. niezgodność w ilości godzin przepracowanych wynikała z pomyłki nauczycieli, którzy błędnie wpisali w dzienniku zajęć ilość godzin przepracowanych.

Stwierdzono ponadto, że przy zatrudnianiu w dniu 31.08.2012 r. na stanowisko nauczyciela – trenera pływania, nie została powołana komisja rekrutacyjna czym naruszono postanowienia § 3 ust. 1 pkt. 1 Regulaminu Kontroli Zarządczej (Zarządzenie nr 10/11 Dyrektora CKS z dnia 01.03.2011 r.), który wskazuje, iż „rekrutacja pracowników Szkoły przebiega w taki sposób, aby zapewnić wybór najlepszego kandydata, przy czym wyboru kandydata do zatrudnienia na stanowisku nauczyciela dokonuje komisja rekrutacyjna,
w skład której wchodzą: dyrektor i wyznaczone przez niego osoby.” Nadmienić należy, iż osoba zatrudniona na powyższym stanowisku spełniła wymagania określone przepisami art. 9 ust. 1 KN oraz rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli (Dz. U. nr 50, poz. 400 ze zm.).

W wyniku kontroli stwierdzono także, że nie sporządzono notatki służbowej uzasadniającej wybór dwóch trenerów pływania do wykonania prac polegających na szkoleniu młodzieży uzdolnionej sportowo w Szkole Mistrzostwa Sportowego czym naruszono zapisy § 11 Załącznika nr 1 do Zarządzenia nr 235/08 Prezydenta Miasta Szczecin z dnia 29 maja 2008 r. w sprawie zasad wykonywania w Urzędzie Miasta Szczecin i jednostkach organizacyjnych Gminy Miasto Szczecin ustawy Prawo zamówień publicznych oraz Regulaminu Pracy Komisji Przetargowej Urzędu Miasta Szczecin. Przepisy powyższe zobowiązują do sporządzenia notatki służbowej, w której udokumentowany zostanie fakt dokonania analizy rynku w celu wybrania takiego wykonawcy, który zapewni odpowiednią jakość i korzystną cenę przedmiotu zamówienia lub sporządzenie notatki służbowej uzasadniającej niezastosowanie uregulowań określonych w §11 ust. 4 pkt. 1 i 2 Zarządzenia. Wartość umów zleceń zawartych z trenerami pływania wyniosły 4.228,19 zł brutto oraz 3.767,04 zł brutto.

Ustalono także, że Dyrektor CKS zawarł umowy zlecenie na „zapewnienie bezpieczeństwa i porządku na pływalni CKS Rydla 49, organizacja zajęć sportowo-rekreacyjnych dla mieszkańców prawobrzeża” z 3. osobami będącymi dla niego krewnymi oraz powinowatymi. Jednocześnie 2 z 3. powyższych osób zatrudnionych było w badanym okresie w wymiarze 0,5 etatu, na stanowisku ratownika wodnego. Bezpośrednim przełożonym tych osób był Kierownik obiektów sportowych i szkoły, co powoduje, iż nie miały
w tym przypadku zastosowania przepisy art. 26 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 223, poz. 1458, ze zm.), który wskazuje, że „(…) osoby pozostające ze sobą w stosunku pokrewieństwa do drugiego stopnia włącznie lub powinowactwa pierwszego stopnia oraz w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli nie mogą być zatrudnieni w jednostkach,
o których mowa w art. 2, jeżeli powstałby między tymi osobami stosunek bezpośredniej podległości służbowej”. Pomimo tego,
w ocenie kontroli, w celu zachowania zaufania publicznego należy unikać sytuacji prowadzących do zatrudniania w kierowanej przez Dyrektora CKS placówce krewnych oraz powinowatych. Należy podkreślić, że w momencie obejmowania przez Pana stanowiska Dyrektora CKS 2 osoby powinowate były już zatrudnione na stanowiskach ratownika w CKS. Dyrektor CKS podjął jednocześnie działania mające na celu wyjaśnienie pod względem formalno-prawnym zaistniałej sytuacji (pisma do Radcy Prawnego UM oraz Państwowej Inspekcji Pracy), a także działania mające na celu zmianę formy obsługi basenu szkolnego ze stanowisk etatowych na obsługę basenu przez firmę zewnętrzną wyłonioną w drodze przetargu nieograniczonego.

            W związku z poczynionymi ustaleniami kontroli, stosownie do § 37 ust. 3 Załącznika nr 2 do Zarządzenia w sprawie kontroli, Prezydent zalecił wprowadzenie mechanizmów kontroli zarządczej zapewniających:

1. Przestrzeganie przepisów uchwały w sprawie określenia szczegółowych warunków korzystania z nieruchomości gminnych przez miejskie jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej w zakresie użyczania nieruchomości.
2. Zawieranie umów zleceń, które w swych zapisach będą wskazywały faktyczny okres pracy zleceniobiorcy a także i rzeczywistą ilość godzin do przepracowania w tym okresie w ramach umowy.
3. Podjęcie działań zmierzających do zawarcia porozumień na korzystanie z pływalni przez SP nr 74, 37 oraz Gimnazjum nr 29.
4. Rzetelne prowadzenie dzienników zajęć stanowiących ewidencję czasu pracy nauczycieli.
5. Zatrudnianie nauczycieli zgodnie z zapisami funkcjonującego w CKS Regulaminu Kontroli Zarządczej w szczególności
   w zakresie powoływania komisji rekrutacyjnej.
6. Przestrzeganie przepisów Zarządzenia Prezydenta w sprawie zasad wykonywania w Urzędzie Miasta Szczecin i jednostkach organizacyjnych Gminy Miasto Szczecin ustawy Prawo zamówień publicznych oraz Regulaminu Pracy Komisji Przetargowej Urzędu Miasta Szczecin w zakresie sporządzania notatki służbowej uzasadniającej wybór wykonawcę usługi.