Kontrole przeprowadzone przez WKiAW w 2015 roku

Wydział Kontroli i Audytu Wewnętrznego Urzędu Miasta Szczecin w okresie 02-03.2015 r. przeprowadził kontrolę w Zespole Szkół Ogólnokształcących Nr 6, Plac Mariacki 1 (zw. dalej ZSO6) w zakresie stanu bezpieczeństwa i higieny pracy. Ocena kontrolowanego zagadnienia, wnioski i zalecenia pokontrolne zawarte zostały w wystąpieniu pokontrolnym z dnia 31.03.2015 r.

I. Ocena ogólna kontrolowanej działalności

WKiAW, mimo stwierdzonych nieprawidłowości, ocenił pozytywnie działalność jednostki w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy (ocena pozytywna z nieprawidłowościami).

Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły:

• sposobu wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych (prace na wysokości) oraz prowadzenia dokumentacji z tego zakresu,
• wyposażania pracowników w środki ochrony indywidualnej, odzież i obuwie robocze oraz prowadzenia dokumentacji z tego zakresu,
• oceny ryzyka zawodowego,
• oceny warunków pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe,
• badań profilaktycznych,
• szkoleń w dziedzinie bhp,
• wykonywania zadań przez służbę bhp,
• wykazu prac szczególnie uciążliwych bądź szkodliwych dla zdrowia kobiet.

Pozytywna ocena dotyczyła:

• sposobu wykonania obowiązku wynikającego z decyzji Komendanta Miejskiego Państwowej Straży Pożarnej w Szczecinie,
• przeprowadzania kontroli obiektu budowlanego, wykonywania zaleceń wynikających z kontroli oraz prowadzenia książki obiektu budowlanego,
• stosowania i przechowywania mieszanin niebezpiecznych bądź mieszanin stwarzających zagrożenie.

II. Oceny cząstkowe

1. Prace szczególnie niebezpieczne

Kontrola wykazała, że wysokość większości pomieszczeń w budynku ZSO6 przekraczała 3 m. Górna krawędź okien w pomieszczeniach znajdowała się na wysokości ponad 3,5 m od poziomu podłogi. Do obowiązków pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotników do prac lekkich należało mycie okien na terenie całej jednostki.

Ustalono, że pracownice wykonujące prace na wysokości powyżej 1 m nad poziomem podłogi, zaliczane w rozumieniu zapisów § 105 ust.1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia z dnia 26 września 1997 r.w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy do prac szczególnie niebezpiecznych, zw. dalej rozporządzeniem w sprawie ogólnych przepisów bhp,  nie dysponowały dostateczną wiedzą na temat sposobu wykonywania tego typu prac i związanymi z tym zagrożeniami. Według ww. pracownic okna były myte poprzez: wchodzenie na górny podest drabiny; mycie z parapetu myjką na kiju;  stawianiem stołu na stół. Mycie odbywało się bez jakiegokolwiek nadzoru ze strony osób kierujących pracownikami. Pracodawca nie opracował szczegółowych zasad wykonywania tego typu prac w jednostce, a wg zapisów § 81 ww. rozporządzenia pracodawca określa szczegółowe wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu prac szczególnie niebezpiecznych, w szczególności zapewnia: bezpośredni nadzór nad tymi pracami wyznaczonych w tym celu osób; odpowiednie środki zabezpieczające; instruktaż pracowników obejmujący w szczególności: imienny podział pracy; kolejność wykonywania zadań; wymagania bezpieczeństwa
i higieny pracy przy poszczególnych czynnościach. Pracodawca zapewnia, aby dostęp do miejsc wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych miały jedynie osoby upoważnione
i odpowiednio poinstruowane.

Kontrola wykazała ponadto, że tego typu prace wykonywane były bez wiedzy i nadzoru bezpośredniego przełożonego pracownic, co uchybiło art. 212 pkt 1, 3 i 5 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, zw. dalej k.p., wg którego  osoba kierująca pracownikami jest obowiązana: organizować stanowiska pracy zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy; organizować, przygotowywać i prowadzić prace, uwzględniając zabezpieczenie pracowników przed wypadkami przy pracy, chorobami zawodowymi i innymi chorobami związanymi
z warunkami środowiska pracy; egzekwować przestrzeganie przez pracowników przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. 

Stwierdzono ponadto, że w skierowaniach na badania profilaktyczne pracodawca nie odnotowywał faktu wykonywania przez pracownice prac na wysokości.

WKiAW negatywnie ocenił działalność jednostki w badanym obszarze (ocena negatywna).

2. Środki ochrony indywidualnej, odzież i obuwie robocze

Zasady wyposażania pracowników w środki ochrony indywidualnej, odzież i obuwie robocze zostały określone w wewnętrznym zarządzeniu. Pracodawca dopuścił używanie własnej odzieży
i obuwia roboczego na wszystkich stanowiskach, na których wymagane było stosowanie ww. przedmiotów (nauczyciela wychowania fizycznego, kierownika administracyjno – gospodarczego, robotnika do prac lekkich/woźnego, szatniarki, konserwatora). Za używanie własnej odzieży i obuwia roboczego pracownikom wypłacano ekwiwalent pieniężny.

Stwierdzono, że wewnętrzne zarządzenie dotyczące zasad i norm wyposażania pracowników nie stanowiło integralnej części Regulaminu pracy ZSO6, co naruszało art. 104¹ § 1 k.p.,
wg którego Regulamin pracy, określając prawa i obowiązki pracodawcy i pracowników związane z porządkiem w zakładzie pracy, powinien ustalać w szczególności: wyposażenie pracowników (…) w odzież i obuwie robocze oraz w środki ochrony indywidualnej i higieny osobistej. Zarządzenie  nie było także konsultowane z przedstawicielami pracowników do czego zobowiązywał zapis art. 237^11a § 1 pkt 3 kp., wg którego pracodawca konsultuje z pracownikami lub ich przedstawicielami wszystkie działania związane z bezpieczeństwem i higieną pracy,
w szczególności dotyczące: przydzielania pracownikom środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego.

Stwierdzono jednocześnie brak oznaczeń wskazujących do jakiej kategorii zaliczono dany przedmiot: do środków ochrony indywidualnej, czy odzieży i obuwia roboczego.

Kontrola ustaliła ponadto, że do sierpnia 2014 r. pracodawca nie wypłacał pracownikom należnego ekwiwalentu za pranie odzieży, a wg art. 237⁹ § 3, art. 282§ 1 pkt 1, art. 283§ 1, art. 291 §  1  k.p. jeżeli pracodawca nie może zapewnić prania odzieży roboczej, czynności te mogą być wykonywane przez pracownika, pod warunkiem wypłacania przez pracodawcę ekwiwalentu pieniężnego w wysokości kosztów poniesionych przez pracownika. Roszczenia ze stosunku pracy ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne.Przyczynami powyższych uchybień był brak dostatecznej znajomości przepisów w tym zakresie ze strony pracodawcy oraz kierownika administracyjno – gospodarczego.

Jednocześnie stwierdzono, iż z powodu błędnej interpretacji przepisów przez kierownika administracyjno – gospodarczego nie prowadzono indywidualnych kart ewidencji wyposażenia, do czego zobowiązywał zapis § 8 pkt 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika, wg którego  pracodawca zakłada i prowadzi odrębnie dla każdego pracownika kartę ewidencyjną przydziału odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej, a także wypłaty ekwiwalentu pieniężnego za używanie własnej odzieży i obuwia oraz ich pranie i konserwację.

Nie stwierdzono uchybień w zakresie wypłaty ekwiwalentu za używanie własnej odzieży i obuwia roboczego.

WKiAW pozytywnie, pomimo stwierdzonych nieprawidłowości,  ocenił działalność jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna z nieprawidłowościami).

3. Ocena ryzyka zawodowego

Ocenę ryzyka zawodowego przeprowadzono dwuetapowo. Pierwsza ocena, na stanowiskach administracyjno – biurowych oraz stanowiskach robotniczych, została przeprowadzona
w 2008 r. Ocena ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy nauczycieli została przeprowadzona w grudniu 2014 r.

Kontrola dokumentacji oceny ryzyka zawodowego wykazała uchybienia polegające na:

• braku opisów poszczególnych stanowisk pracy, w tym wyszczególnienia: stosowanych maszyn, narzędzi i materiałów; wykonywanych zadań na wszystkich ocenianych stanowiskach,
• w dokumentacji oceny ryzyka zawodowego z 2008 r., poza wymienionymi powyżej elementami, brak było wykazu osób sporządzających ocenę,
• w dokumentacji oceny ryzyka zawodowego na stanowisku: nauczyciela chemii i fizyki brak było wykazu niezbędnych do stosowania środków ochrony indywidualnej; na stanowisku nauczyciela wychowania fizycznego w zagrożeniach uwzględniono „obciążenie statyczne układu mięśniowo  szkieletowego (wymuszona pozycja ciała)”, pomijając obciążenie dynamiczne charakterystyczne dla nauczycieli wychowania fizycznego.

Obowiązek ujęcia w dokumentacji oceny ryzyka powyższych elementów wynikał z zapisów § 39a ust. 3 rozporządzenia w sprawie ogólnych przepisów bhp, wg którego pracodawca prowadzi dokumentację oceny ryzyka zawodowego oraz zastosowanych niezbędnych środków profilaktycznych. Dokument potwierdzający dokonanie oceny ryzyka zawodowego powinien uwzględniać w szczególności:opis ocenianego stanowiska pracy, w tym wyszczególnienie:stosowanych maszyn, narzędzi i materiałów,wykonywanych zadań,występujących na stanowisku niebezpiecznych, szkodliwych i uciążliwych czynników środowiska pracy,stosowanych środków ochrony zbiorowej i indywidualnej,osób pracujących na tym stanowisku;wyniki przeprowadzonej oceny ryzyka zawodowego dla każdego z czynników środowiska pracy oraz niezbędne środki profilaktyczne zmniejszające ryzyko;datę przeprowadzonej oceny oraz osoby dokonujące oceny.

Przyczyną nieprawidłowości był brak dostatecznej wiedzy i umiejętności w przeprowadzaniu oceny ze strony specjalisty ds. bhp i społecznego inspektora pracy przeprowadzających ocenę, jak również znajomości przepisów obowiązujących w tym zakresie ze strony pracodawcy, akceptującego dokument.

Wszyscy pracownicy zostali poinformowani o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą, oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami.

WKiAW pozytywnie, pomimo stwierdzonych nieprawidłowości, ocenił działalność jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna z nieprawidłowościami).

4. Praca przy monitorach ekranowych

Zasady wyposażania pracowników w okulary korekcyjne do pracy przy monitorze ekranowym zostały ustalone w wewnętrznym zarządzeniu, stanowiącym integralną część Regulaminu pracy. Prace przy monitorach ekranowych wykonywały osoby zatrudnione na stanowiskach administracyjno – biurowych.

Kontrola wykazała błąd w zapisach ww. zarządzenia.  Stwierdzenie w zarządzeniu, iż zwrot kosztów za okulary korygujące wzrok przysługuje pracownikom, obsługującym monitor ekranowy powyżej 4 godzin dziennie było niespójne z zapisem § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r.w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe, wg którego ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o pracowniku - należy przez to rozumieć każdą osobę zatrudnioną przez pracodawcę,
w tym praktykanta i stażystę, użytkującą w czasie pracy monitor ekranowy co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy.

Ustalono ponadto, że nie została przeprowadzona ocena warunków pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe, do czego zobowiązywał zapis § 5 ust. 1 ww. rozporządzenia, wg którego pracodawca jest obowiązany do przeprowadzania na stanowiskach pracy, wyposażonych w monitory ekranowe, oceny warunków pracy w aspekcie:organizacji stanowisk pracy, w tym rozmieszczenia elementów wyposażenia, w sposób zapewniający spełnienie wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy; stanu elementów wyposażenia stanowisk pracy, zapewniającego bezpieczeństwo pracy, w tym ochronę przed porażeniem prądem elektrycznym; obciążenia narządu wzroku oraz układu mięśniowo-szkieletowego pracowników; obciążenia pracowników czynnikami fizycznymi, w tym szczególnie nieodpowiednim oświetleniem; obciążenia psychicznego pracowników, wynikającego ze sposobu organizacji pracy.

Jednocześnie stwierdzono, iż kierując na badania profilaktyczne osobę zatrudnioną na stanowisku kierownika administracyjno – gospodarczego nie odnotowano w skierowaniu na badania faktu wykonywania przez ww. pracy przy monitorze ekranowym co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy.

W okresie objętym kontrolą uprawnione osoby nie wnioskowały do pracodawcy o zwrot kosztów zakupu okularów korekcyjnych do pracy przy monitorze ekranowym.

WKiAW negatywnie ocenił działalność jednostki w badanym obszarze (ocena negatywna).

5. Badania profilaktyczne i szkolenia bhp

5.1. Badania profilaktyczne

Badania profilaktyczne wykonywane były na podstawie umów zawieranych pomiędzy ZSO6, a jednostkę służby zdrowia uprawnioną do wykonywania badań z zakresu profilaktycznej ochrony zdrowia nad pracownikami. Kontrolą objęto badania profilaktyczne pełnego stanu osobowego jednostki.

Na 82 osoby objęte kontrolą w stosunku do 4 stwierdzono uchybienia w zakresie badań profilaktycznych polegające na tym, że 3 pracowników zostało  dopuszczonych do pracy bez wstępnych badań lekarskich, co było niezgodne z art. 229 § 1 pkt 1 oraz § 4 k.p., wg którego wstępnym badaniom lekarskim podlegają osoby przyjmowane do pracy. Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku.

Do pracy bez wstępnych badań lekarskich dopuszczono również obywatela Niemiec, który został oddelegowany do pracy w ZSO6, na stanowisko nauczyciela języka niemieckiego.
Z wymienionym  ZSO6 zawarł umowy o pracę na okres od 31.08.2013 r. do 31.08.2014 r., a następną na okres od 01.09.2014 r. do 31.08.2015 r.

Do dnia kontroli ww. nie został skierowany przez polskiego pracodawcę na badania z zakresu profilaktycznej ochrony zdrowia nad pracownikami, jak również nie przedstawił wyników takiego badania przeprowadzonego u niemieckiego pracodawcy, z którym pozostawał w stosunku pracy.

Powyższe naruszyło zapisy rozdziału IIa działu drugiego k.p. „Warunki zatrudnienia pracowników skierowanych do pracy na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej z państwa będącego członkiem  Unii Europejskiej”, zawarte w art. 67¹ § 1 i 2, wg którego pracodawca kierujący pracownika do pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z realizacją umowy zawartej przez tego pracodawcę z podmiotem zagranicznym, zapewnia pracownikowi, w zakresie określonym w art. 67², warunki zatrudnienia nie mniej korzystne niż wynikające z przepisów Kodeksu pracy oraz innych przepisów regulujących prawa i obowiązki pracowników. Warunki zatrudnienia dotyczą:  norm i wymiaru czasu pracy oraz okresów odpoczynku dobowego
i tygodniowego; wymiaru urlopu wypoczynkowego; minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów; wysokości dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych; bezpieczeństwa i higieny pracy (…) uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem; zakazu dyskryminacji w zatrudnieniu. 

Przyczyną uchybienia była nieznajomość przepisów w tym zakresie ze strony pracodawcy, jak również bariera językowa utrudniająca porozumienie się z pracownikiem.

WKiAW pozytywnie, pomimo stwierdzonych uchybień, ocenia działalność jednostki w badanym obszarze (pozytywna z uchybieniami).

5.2. Szkolenia w dziedzinie bhp

Szkolenia wstępne, instruktaż ogólny przeprowadzała osoba zatrudniona na stanowisku nauczyciela historii, posiadająca w ówczesnym czasie uprawnienia specjalisty ds. bhp; szkolenia stanowiskowe przeprowadzał pracodawca. Przeprowadzanie szkoleń okresowych zlecane było podmiotom zewnętrznym uprawnionym do przeprowadzania tego typu szkoleń.

Na 83 osoby objęte  kontrolą (w tym pracodawca) w stosunku do 6 stwierdzono uchybienia w zakresie szkoleń bhp.

   Kontrola wykazała, że:

• 1 osoba (nauczyciel) została dopuszczona do pracy bez wstępnych szkoleń w dziedzinie bhp (do umowy z dnia 16.02.2015 r.), co pozostawało w sprzeczności z art. 237³§ 2 k. p.,
  wg którego pracodawca jest obowiązany zapewnić przeszkolenie pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przed dopuszczeniem go do pracy,
• 1 osoba (nauczyciel) odbyła pierwsze szkolenie okresowe po ponad 12 miesiącach od rozpoczęcia pracy, co naruszyło zapis § 15 ust. 4 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy
  z dnia 27.07.2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, wg którego pierwsze szkolenie okresowe osób zatrudnionych na stanowiskach administracyjno – biurowych przeprowadza się w okresie do 12 miesięcy od rozpoczęcia pracy na tych stanowiskach,
• z przyczyn podanych w pkt. 5.1. niniejszego wystąpienia szkoleń okresowych w dziedzinie bhp nie odbył również obywatel Niemiec, oddelegowany do pracy w ZSO6,
• osoby zatrudnione na stanowiskach kierowniczych: wicedyrektorzy oraz kierownik administracyjno – gospodarczy błędnie odbyły szkolenia w dziedzinie bhp dla pracowników administracyjno – biurowych zamiast szkoleń dla osób kierujących pracownikami do czego zobowiązywał zapis  § 2  ust.  1, § 3 pkt. 2,  § 14 ust. 1 oraz ust. 2 pkt 1, § 15 ust. 2 i 4
  ww. rozporządzenia, wg którego pracodawca zapewnia pracownikowi odbycie, odpowiedniego do rodzaju wykonywanej pracy, szkolenia, w tym przekazanie mu informacji i instrukcji dotyczących zajmowanego stanowiska pracy lub wykonywanej pracy. Szkolenie zapewnia uczestnikom poznanie przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie niezbędnym do wykonywania pracy w zakładzie pracy i na określonym stanowisku pracy, a także związanych z pracą obowiązków i odpowiedzialności w dziedzinie bezpieczeństwa
  i higieny pracy. Szkolenie okresowe odbywają osoby będące pracodawcami oraz inne osoby kierujące pracownikami, w szczególności kierownicy, mistrzowie i brygadziści. Szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami powinno być przeprowadzane (…) nie rzadziej niż raz na 5 lat.

Pracodawca w dniu kontroli posiadał aktualne szkolenie w dziedzinie bhp dla pracodawców.

WKiAW pozytywnie, pomimo stwierdzonych nieprawidłowości, ocenił działalność jednostki w badanym obszarze (pozytywna z nieprawidłowościami).

6. Służba bhp

W okresie objętym kontrolą zadania służby bhp, na podstawie umów cywilnoprawnych, zawieranych pomiędzy ZSO6, a Zachodniopomorskim Centrum Edukacji Morskiej i Politechnicznej (ZCEMiP) wykonywali specjaliści z OBHP ZCEMiP (kolejno 2 osoby). Osoby te posiadały udokumentowane uprawnienia specjalisty ds. bhp.

Przedstawione powyżej wyniki kontroli pozwalają na stwierdzenie, że część nieprawidłowości i uchybień wykazanych w niniejszym wystąpieniu spowodowane było niewystarczającą współpracą służby bhp z pracodawcą, szczególnie w zakresie: 

• doradztwa przy tworzeniu wewnętrznych zarządzeń regulaminów i instrukcji ogólnych dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy,
• doradztwa w zakresie stosowania przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
• bieżącego informowania pracodawcy o stwierdzonych zagrożeniach zawodowych, wraz z wnioskami zmierzającymi do usuwania tych zagrożeń.

Na powyższe stwierdzenia miały wpływ także informacje zawarte w „Analizie stanu bhp za 2014 r.”, którą dla pracodawcy sporządził specjalista ds. bhp.

Kontrola wykazała, że ww. analiza zawierała stwierdzenia faktów bez odniesienia się do rzeczywistej sytuacji w jednostce, i tak w dziale:

1.  „Ryzyko zawodowe”, w którym przeprowadzający analizę stwierdził jedynie, że jest ono opracowane na wszystkich stanowiskach pracy, nie odnosząc się do prawidłowości sporządzonej dokumentacji w świetle obowiązujących przepisów prawa ogólnego.
2. „Badania profilaktyczne”, w którym odnotowano jedynie z kim jednostka ma podpisaną umowe na badania i ilu pracowników poddanych zostało badaniom, nie odnosząc się do aktualności badań w świetle obowiązujących przepisów. Ta sama sytuacja dotyczyła szkoleń w dziedzinie bhp, gdzie podano jedynie kto przeprowadza szkolenia i ile osób odbyło szkolenia.
3. „Środki ochrony indywidualnej”, gdzie odnotowano jedynie wewnętrzną podstawę prawną przydzielania pracownikom ww. środków oraz odzieży i obuwia roboczego, nie analizując prawidłowości zaopatrywania pracowników w ww. przedmioty oraz prowadzenia dokumentacji z tego zakresu.
4. „Czynniki szkodliwe, niebezpieczne i uciążliwe”, gdzie zawarto stwierdzenie, iż pracownicy wykonujący prace na wysokości zostali zapoznani z instrukcją bhp przy pracach na drabinie, nie ustosunkowując się do sposobu wykonywania tego typu prac (nieprawidłowości opisane w pkt. 1 wystąpienia). Stwierdzono jednocześnie, że „Na stanowiskach pracy wyposażonych w monitory ekranowe dokonano oceny warunków pracy (…)”, podczas gdy z ustaleń kontroli wynikało, że oceny takiej nie przeprowadzono.

Stwierdzono natomiast, że analizy były przeprowadzane co najmniej raz w roku. W analizach wskazywano pracodawcy na działania modernizacyjne mogące służyć  poprawie stanu bhp.

WKiAW, pomimo stwierdzonych nieprawidłowości,  pozytywnie ocenił działalność jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna z nieprawidłowościami).

7. Prace szczególnie uciążliwe bądź szkodliwe dla zdrowia kobiet

Wykaz prac szczególnie uciążliwych bądź szkodliwych dla zdrowia kobiet stanowił integralną część Regulaminu pracy ZSO6.

W toku kontroli ustalono, że powyższy wykaz częściowo był niespójny z wykazem prac określonych w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 września 1996 r.
w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet oraz z pracami wykonywanymi przez kobiety w ZSO6. W wykazie nie ujęto: 

• dla kobiet w ciąży: prac na wysokości - poza stałymi galeriami, pomostami, podestami i innymi stałymi podwyższeniami, posiadającymi pełne zabezpieczenie przed upadkiem (bez potrzeby stosowania środków ochrony indywidualnej przed upadkiem), oraz wchodzenie i schodzenie po drabinach, a z ustaleń kontroli wynikało, że kobiety zatrudnione na stanowiskach robotników do prac lekkich wykonywały tego typu prace,
• dla kobiet w ciąży lub karmiących piersią: prac stwarzających ryzyko zakażenia szkodliwymi czynnikami biologicznymi, np. wirusem ospy wietrznej i półpaśca, wirusem różyczki, podczas gdy w dokumentacji oceny ryzyka zawodowego znalazły się tego typu zagrożenia.

Przyczyną uchybienia była błędna interpretacja przepisów ze strony pracodawcy.

Nie stwierdzono uchybień w zakresie pozostałych prac uciążliwych, bądź szkodliwych dla zdrowia kobiet, które zostały ustalone w zakładowym Regulaminie pracy. Wykaz był spójny z ww. rozporządzeniem.

WKiAW pozytywnie, pomimo stwierdzonych uchybień, ocenia działalność jednostki w badanym obszarze (pozytywna z uchybieniami).

8. Wyniki kontroli organów zewnętrznych nad warunkami pracy

W badanym zakresie kontrole w ZSO6 prowadziła Państwowa Straż Pożarna oraz Państwowa Inspekcja Sanitarna.

Decyzją Komendanta Miejskiego Państwowej  Straży Pożarnej w Szczecinie nałożono na ZSO6 następujący obowiązek: „Zabezpieczyć przed zadymieniem klatki schodowe, stanowiące pionowe drogi ewakuacyjne, poprzez zamknięcie tych klatek drzwiami oraz wyposażenie w urządzenia zapobiegające zadymieniu lub służące do usuwania dymu. Termin wykonania: do dnia 01.09.2012 r.”.

Kontrola wykazała, że:

• pracodawca niezwłocznie przekazał decyzję do Wydziału Oświaty UM Szczecin,
• opracowana została ekspertyza techniczna i przesłana do zaopiniowania Komendantowi Wojewódzkiemu Państwowej Straży Pożarnej w Szczecinie. Komendant wydał postanowienie, w którym  nie  wyraził zgody na „rozwiązania zaproponowane w ekspertyzie technicznej”,
• za pośrednictwem Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej w Szczecinie pracodawca odwołał się od postanowienia do Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej, który utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie,
• opracowano drugą ekspertyzę i ponownie przesłano do zaopiniowania Komendantowi Wojewódzkiemu Państwowej Straży Pożarnej w Szczecinie. Komendant wydał postanowienie, w którym wyraził zgodę na „rozwiązania zaproponowane w ekspertyzie technicznej”.

Nie stwierdzono uchybień w powyższym obszarze. Pracodawca poczynił wszystkie możliwe kroki w celu realizacji obowiązków wynikających z ww. decyzji.

W czasie trwania kontroli do jednostki wpłynęła pisemną informacja od Dyrektora Wydziału Oświaty, iż środki na realizację zadania zostały „przewidziane na 2016 r.”. Jednocześnie pracodawca wystąpił do Komendanta Miejskiego Straży Pożarnej w Szczecinie z prośbą o prolongatę realizacji obowiązku wynikającego z ww. decyzji do dnia 31.12.2016 r.

Kontrole państwowej inspekcji sanitarnej nie wykazały nieprawidłowości w kontrolowanych obszarach.           

WKiAW pozytywnie ocenił działalność jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna).

9. Obiekty budowlane i pomieszczenia pracy

ZSO6 usytuowane było w 1 obiekcie budowlanym. Powierzchnia zabudowy wynosiła 1419,80 m². Właścicielem obiektu była Gmina Miasto Szczecin, a zarządcą ZSO6. Dla budynku prowadzono książkę obiektu budowlanego. Odpowiedzialną za jej prowadzenie oraz terminowość przeprowadzania kontroli była osoba zatrudniona na stanowisku kierownika administracyjno – gospodarczego.

Nie stwierdzono uchybień w przeprowadzaniu kontroli obiektu budowlanego oraz wykonywania zaleceń z nich wynikających.

Pracodawca, w ramach posiadanych środków finansowych na bieżąco wykonywał zalecenia wynikające z kontroli. Na bieżąco prowadzono również książkę obiektu budowlanego.

Kontrole obiektu budowlanego  przeprowadzały osoby posiadające uprawnienia do przeprowadzania kontroli w danym zakresie.

WKiAW pozytywnie ocenił  działalność jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna).

10. Czynniki chemiczne

Prace z wykorzystaniem niebezpiecznych, bądź stwarzających zagrożenie mieszanin chemicznych wykonywały osoby zatrudnione na stanowiskach robotniczych.

Odczynniki chemiczne używano również do przeprowadzania doświadczeń na lekcjach chemii.

Nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie oznakowania, stosowania i przechowywania niebezpiecznych, bądź stwarzających zagrożenie czynników chemicznych.

Pracodawca posiadał aktualny ich spis oraz  karty charakterystyki, z którymi zapoznano pracowników W jednostce opracowano również instrukcję bezpiecznego stosowania czynników chemicznych, z którą zapoznano pracowników. Opracowano także regulamin dla pracowni chemicznej.

WKiAW pozytywnie ocenił  działalność jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna).

III. Uwagi i zalecenia

Prezydent Miasta Szczecin zalecił Dyrektorowi ZSO6:

1. Prace szczególnie niebezpieczne:

a. opracowanie szczegółowych zasad dotyczących wykonywania prac na wysokości należących do prac szczególnie niebezpiecznych,

b. przeszkolenie pracowników w zakresie sposobu wykonywania prac na wysokości,

c. prowadzenie bezpośredniego nadzoru nad pracami na wysokości, zaliczanymi do prac szczególnie niebezpiecznych

2. Środki ochrony indywidualnej, odzież i obuwie robocze:

a. oznaczenie w tabeli przydziału środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego do jakiej kategorii dany przedmiot zaliczono,

b. skonsultowanie dokumentu z przedstawicielem pracowników,

c. włączenie wewnętrznego zarządzenia w sprawie zasad i norm wyposażania pracowników w środki ochrony indywidualnej, odzież i obuwie robocze do zakładowego Regulaminu pracy,

d. wypłacenie uprawnionym pracownikom zaległego ekwiwalentu za pranie odzieży roboczej,

e. założenie i prowadzenie na bieżąco indywidualnych kart ewidencji przydziału środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego

3. Uzupełnienie dokumentacji oceny ryzyka zawodowego o brakujące elementy, w tym:

a. opisy poszczególnych stanowisk z wyszczególnieniem stosowanych na danym stanowisku maszyn, narzędzi i materiałów; wykonywanych zadań,

b. zweryfikowanie oceny z 2008 r. pod kątem obowiązujących aktualnie przepisów,

c. na stanowisku nauczyciela wychowania fizycznego zweryfikowanie zagrożeń pod kątem obciążenia dynamicznego,

d. na stanowisku nauczyciela chemii wskazanie niezbędnych środków ochrony indywidualnej.

4. Praca na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe:

a. dostosowanie zapisów wewnętrznego zarządzenia w sprawie zwrotu kosztów zakupu okularów do pracy przy monitorze ekranowym do przepisów ogólnych,.

b. przeprowadzenie oceny warunków pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe,

c. informowanie lekarza przeprowadzającego badania z zakresu profilaktycznej ochrony zdrowia nad pracownikami o wykonywaniu przez pracowników pracy przy monitorach ekranowych.

5. Zobligowanie pracownika do poddania się badaniu profilaktycznemu.

6. Szkolenia w dziedzinie bhp:

a. odbycie przez pracownika wstępnego szkolenia ogólnego,

b. odbywanie pierwszych szkoleń okresowych w terminach określonych w przepisach,

c. odbycie przez osoby kierujące pracownikami okresowych szkoleń w dziedzinie bhp dla tej grupy.

7. Nie dopuszczanie do pracy bez szkoleń w dziedzinie bhp i badań z zakresu profilaktycznej ochrony zdrowia nad pracownikami osób skierowanych do pracy w ZSO6 z państwa będącego członkiem Unii Europejskiej.

8. Egzekwowanie od specjalistów ds. bhp wszystkich obowiązków, wynikających z rozporządzenia w sprawie tej służby.

9. Dostosowanie wykazu prac szczególnie uciążliwych bądź szkodliwych dla zdrowia kobiet do przepisów ogólnych i prac mogących potencjalnie występować w jednostce.