Kontrole przeprowadzone przez WKiAW w 2008 roku

W kwietniu 2008 r. Wydział Kontroli i Audytu Wewnętrznego Urzędu Miasta Szczecin, przeprowadził kontrolę w Miejskim Ośrodku Sportu, Rekreacji i Rehabilitacji ul. Niedziałkowskiego 6 w Szczecinie w zakresie wynagrodzeń osobowych pracowników i kategorii ich zaszeregowania (2007 – 2008).

 

W zakresie objętym kontrolą stwierdzono niezgodności przepisów Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy (zw. dalej ZUZP) z przepisami powszechnie obowiązującymi w zakresie określenia stawki dodatku funkcyjnego, wymagań kwalifikacyjnych pracownika odnośnie posiadanego wykształcenia oraz stażu pracy, jak również dopuszczalnych kategorii zaszeregowania. Stwierdzono również niedozwolone prawem regulowanie ZUZP zasad wynagradzania osób zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy.

Kontrola wysokości wypłacanych wynagrodzeń (łącznie z dodatkami) za okres od stycznia 2007 do marca 2008 r. na przykładzie próby 23 pracowników (18,85% ogółu zatrudnionych) nie wykazała nieprawidłowości. Wynagrodzenia oraz inne należności około płacowe wypłacane były zgodnie z postanowieniami umów o pracę oraz przepisów ZUZP. Kontroli poddano ponadto wysokość przyznanej kategorii zaszeregowania 47 pracowników (38,52% ogółu zatrudnionych), nie stwierdzając przypadku przyznania wynagrodzenia według kategorii zaszeregowania niezgodnej z ZUZP.

Ustalono, że zawarte w załączniku nr 1 do ZUZP postanowienia dot. dopuszczalnych kategorii zaszeregowania na określonych stanowiskach pracowniczych (radca prawny, lekarz, starszy inspektor, starszy mistrz, starszy referent, mistrz, majster, referent), stanowią uregulowania mniej korzystne dla pracownika w porównaniu z przepisami powszechnie obowiązującymi tj. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 02.08.2005 r. w sprawie zasad wynagradzania pracowników samorządowych zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 146, poz. 1222 ze zm.) zw. dalej rozporządzeniem. Polegały one na ustaleniu górnej kategorii zaszeregowania poniżej granicy dopuszczonej rozporządzeniem. Również zapisy ZUZP dot. wymaganego stażu pracy pracowników ( tj.: zastępca dyrektora, główny księgowy, zastępca głównego księgowego, rzemieślnik, konserwator, kierowca samochodu, kierowca operator, kucharz, kelner) oraz stawki dodatku funkcyjnego (na stanowiskach: zastępca głównego księgowego, kierownik sekcji, główny specjalista, starszy mistrz, mistrz, majster) były mniej korzystne dla pracownika niż przepisy ww. rozporządzenia (wyższy staż pracy i niższe stawki dodatku). Regulowanie przez ZUZP powyższych kwestii w sposób mniej korzystny dla pracownika narusza przepis art. 9 §2 ustawy z dnia 26.06.1974 r. Kodeks Pracy
(j.t. Dz. U. z 1998 r., Nr 21, poz. 94 ze zm.) zw. dalej K.P., wg którego postanowienia układu zbiorowego pracy nie mogą być mniej korzystne dla pracowników niż przepisy Kodeksu Pracy oraz innych ustaw i aktów wykonawczych.

W zakresie obowiązkowego wykształcenia (stanowiska: kierownik sekcji i główny specjalista) oraz stażu pracy (stanowiska: główny specjalista, specjalista, starszy inspektor, starszy mistrz, starszy księgowy, mistrz, majster, kuchmistrz, szef kuchni, recepcjonista) ujawniono ponadto przypadki zaniżenia wymagań w stosunku do pracownika (np. wymagane rozporządzeniem wykształcenie wyższe podczas gdy ZUZP wymagał jedynie wykształcenia średniego), co skutkować może doborem kadry pracowniczej nieposiadającej odpowiednich kwalifikacji.

Kontrola wykazała ponadto, że załącznik nr 1 do ZUZP dot. stanowisk, zaszeregowania i wymagań kwalifikacyjnych reguluje kwestie wynagradzania zastępcy dyrektora i głównego księgowego jednostki, co jest niezgodne z art. 241²⁶ §2 w zw. z art. 128 §2 pkt 2 K.P., według których zakładowy układ zbiorowy pracy nie może określać warunków wynagradzania pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy tj. m.in. zastępców pracowników kierujących jednoosobowo zakładem pracy oraz głównych księgowych zakładu.

Ustalono również, że zapisy ZUZP dot. podstawy wypłaty dodatku funkcyjnego wskazywały na nieaktualny przepis art. 77⁴ pkt 1 Kodeksu Pracy, który uchylono z dniem 01.01.2003 r. artykułem 11 pkt 3 ustawy z dnia 10.10.2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. Nr 200, poz. 1679 ze zm.) zw. dalej m.w.p.u. Podkreślenia wymaga jednak, że w badanym okresie MOSRiR wypłacał pracownikom dodatek funkcyjny w oparciu o wskazaną art. 25 m.w.p.u. podstawę najniższego wynagrodzenia za pracę w wysokości 760 zł (do dnia 07.04.2008 r. brak bowiem było uregulowania uchwałą Rady Miasta wysokości najniższego wynagrodzenia za pracę stosownie do postanowień załącznika nr 2 oraz §2 pkt 2 rozporządzenia).

Kontrola zapisów ZUZP wykazała także, że obowiązujący w badanym okresie w jednostce system ustalania wysokości wynagrodzenia pracowników, nie uwzględniał przepisów rozporządzenia, wg których najniższe wynagrodzenie zasadnicze ustala Rada Miasta, a wartość punktu – stosownie do swoich możliwości finansowych – pracodawca w porozumieniu z Radą Miasta (§ 2 pkt 2 oraz § 3 ust. 4 rozporządzenia). Ustalono, że zawarte w ZUZP miesięczne stawki wynagrodzenia dla poszczególnych kategorii zaszeregowania pracowników ustalono bez uwzględnienia sposobu określonego w § 3 ust. 3 rozporządzenia, wg którego stawki te ustala się jako sumę najniższego wynagrodzenia zasadniczego oraz iloczynu liczby punktów ustalonych dla poszczególnych kategorii w tabeli stanowiącej załącznik nr 1 do rozporządzenia i wartości jednego punktu w złotych. Rozpiętość wartości w złotych jednego punktu w odniesieniu do kwot wynagradzania przewidzianych ZUZP wyniosła bowiem dla najniższej i najwyższej płacy
w poszczególnych kategoriach odpowiednio od 0,95 do 5,19 i od 5,43 do 32,5 zł.; podczas gdy wg przepisów rozporządzenia - w celu ujednolicenia wysokości wynagrodzenia - wartość punktu powinna być ustalona w wysokości identycznej dla każdej kategorii zaszeregowania. Uchwałą nr XX/520/08 Rady Miasta Szczecin z dnia 07.04.2008 r. ustalono najniższe miesięczne wynagrodzenie zasadnicze w I kategorii zaszeregowania dla pracowników MOSRiR w wysokości 1.126 zł oraz wartość jednego punktu dla celów określenia miesięcznych stawek wynagrodzenia zasadniczego w kwocie 5,50 zł.

W związku z poczynionymi ustaleniami kontroli Prezydent Miasta Szczecin zalecił Dyrektorowi MOSRiR aby nowelizując zapisy ZUZP w związku z wejściem w życie uchwały nr XX/520/08 Rady Miasta Szczecin z dnia 07.04.2008 r. wprowadził stosowne zmiany do przepisów ZUZP uwzględniające zastrzeżenia opisane w wystąpieniu pokontrolnym.