Kontrole przeprowadzone przez WKiAW w 2022 roku

Wydział Kontroli i Audytu Wewnętrznego Urzędu Miasta Szczecin w okresie 26.10 - 30.11.2022 r. przeprowadził kontrolę w Szkole Podstawowej Nr 42 w Szczecinie przy ul. Hoża3 i 25  71-699 Szczecin (zw. dalej SP 42) w zakresie stanu bezpieczeństwa i higieny pracy.

Ocena kontrolowanych zagadnień, wnioski i zalecenia pokontrolne zawarte zostały w wystąpieniu pokontrolnym z dnia 30.12.2022 r.

I. Ocena ogólna kontrolowanej działalności

W badanym zakresie stwierdzono uchybienia i nieprawidłowości dotyczące:

• organizacji i wyposażenia szatni pracowniczej;
• wyposażenia pracowników w środki ochrony indywidualnej, odzież i obuwie robocze;
• prowadzenia książki obiektu budowlanego;
• sporządzania dokumentacji powypadkowej;
• sposobu prowadzenia akt osobowych pracowników;
• nieprzeprowadzania szkoleń stanowiskowych z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy dla pracowników zmieniających stanowiska, na których zakresy obowiązków nie są tożsame;
• prowadzenia szkoleń w dziedzinie bhp poza godzinami pracy pracowników.

Nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie:

• oceny ryzyka zawodowego;
• pracy przy monitorach ekranowych;
• ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy;
• badań z zakresu profilaktycznej ochrony zdrowia nad pracownikami;
• przechowywania niebezpiecznych bądź szkodliwych czynników chemicznych;
• realizacji obowiązków wynikających z decyzji zewnętrznych organów kontroli nad warunkami pracy;
• przeprowadzania kontroli obiektu budowlanego oraz sposobu wykonywania zaleceń wynikających z tych kontroli;
• badań z zakresu profilaktycznej ochrony zdrowia nad pracownikami;
• kontroli urządzeń objętych dozorem technicznym.

II. Oceny cząstkowe

1. Obiekty budowlane, pomieszczenia i stanowiska pracy

W skład SP 42 wchodzą:

- budynek zlokalizowany przy ulicy Hożej 25 - wielobryłowy, składający się z piwnic i dwóch kondygnacji nadziemnych oraz dobudowanej sali gimnastycznej z łącznikiem. Budynek jest wyposażony we wszystkie podstawowe instalacje: wodno – kanalizacyjną, centralnego ogrzewania, instalację elektryczną, instalację gazową, instalację odgromową, instalację wentylacji mechanicznej. Powierzchnia zabudowy wynosi 1.470 m², powierzchnia użytkowa 3.122 m², kubatura 13.751 m³;

- budynekzlokalizowanyprzy ulicy Hożej 3 – czterokondygnacyjny, podpiwniczony. Budynek jest wyposażony w instalacje: wodno – kanalizacyjną, centralnego ogrzewania, instalację elektryczną, instalację odgromową. Powierzchnia zabudowy wynosi 751,7 m², powierzchnia użytkowa 2.773 m², kubatura 11.124,4 m³. Powyższy budynek został przekazany SP 42 w dniu 22.05.2021 r.

Właścicielem ww. budynków jest Gmina Miasto Szczecin, a zarządcąSP 42.

Dla budynków SP 42 prowadzono dwie książki obiektu budowlanego. Za prowadzenie ww. książek terminowe przeprowadzanie kontroli obiektu budowlanego oraz nadzorowanie wykonania zaleceń wynikających z kontroli, odpowiedzialną była osoba zatrudniona na stanowisku kierownika gospodarczego.

Kontrola książki obiektu wykazała, że w latach 2021 - 2022 w tablicy nr 4 (część VI. Wykaz protokołów kontroli okresowych stanu technicznej sprawności obiektu przeprowadzonych co najmniej raz w roku wskazanych w art. 62 ust. 1 pkt 1 ustawyz dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2021 r. poz. 2351 ze zm.), zwanej dalej prawem budowlanym) dokonywano wpisów dotyczących przeglądu sprzętu gaśniczego, co było niezgodne z § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie książki obiektu budowlanego (Dz.U. z 2003 r. Nr 120, poz.1134) w zw. z art. 62 ust. 1 prawa budowlanego, według których wpisy do książki obejmują protokoły kontroli oraz badań określonych w art. 62 ust. 1 i 2 ustawy prawo budowlane tj. kontroli (co najmniej raz w roku) dotyczącychstanu technicznego elementów budynku, budowli i instalacji narażonych na szkodliwe wpływy atmosferyczne i niszczące działania czynników występujących podczas użytkowania obiektu, instalacji i urządzeń służących ochronie środowiska, instalacji gazowych oraz przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych) oraz kontroli okresowych, co najmniej raz na 5 lat, polegających na sprawdzeniu stanu technicznego i przydatności do użytkowania obiektu budowlanego, estetyki obiektu budowlanego oraz jego otoczenia; kontrolą tą powinno być objęte również badanie instalacji elektrycznej i piorunochronnej w zakresie stanu sprawności połączeń, osprzętu, zabezpieczeń i środków ochrony od porażeń, oporności izolacji przewodów oraz uziemień instalacji i aparatów. Za powyższe nieprawidłowości odpowiadał kierownik gospodarczy.

W trakcie oględzin pomieszczeń stwierdzono, że szatnia pracownicza dla pracowników kuchni została wyposażonaw jedną podwójną szafę meblową oraz przeszklony regał z szufladami, które przeznaczone były do przechowywania odzieży roboczej i odzieży własnej dla czerech pracowników. Powyższe nie spełniało wymogów określonych w§8 ust. 3 i §14 ust. 3 Załącznika Nr 3 rozporządzenia Ministra Pracy I Polityki Socjalnejz dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy(Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz.1650 ze zm.), zw. dalej rozporządzeniem w sprawie ogólnych przepisów bhp, według którychszafy na odzież powinny spełniać wymagania Polskiej Normy; szatnia powinna być wyposażona w dwie szafy pojedyncze lub jedną szafę podwójną dla każdego pracownika korzystającego z tej szatni. Jedna szafa pojedyncza lub jedna część szafy podwójnej powinna być przeznaczona na odzież roboczą i środki ochrony indywidualnej, zaś druga - na odzież własną pracowników.

Kontrole obiektów budowlanych, zarządzanego przez SP 42, przeprowadzone na podstawie art. 62 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy prawo budowlane nie wykazały zagrożeń dotyczących użytkowania obiektów, zalecono natomiast wykonanie niezbędnych prac remontowych, w tym uzupełnienie opaski z płyt betonowych wokół budynku przy Hożej 25, wymiana posadzki w holu, wymiana okien w sali gimnastycznej.

Dyrektor SP 42 na bieżąco informował właściciela obiektów o stanie technicznym obiektów i terenuzewnętrznego oraz zwracał się z prośbą o wyasygnowanie środków finansowych na wykonanie zaleceń wynikających z kontroli obiektu budowlanego.

Osoby przeprowadzające przeglądy stwierdziły, iż obiekty nadają się do dalszego użytkowania i nie zagrażają życiu i zdrowiu osób w nich przebywających, pomimo konieczności wykonania szeregu robót remontowych, posiadały one stosowne uprawnienia do przeprowadzania kontroli w danym zakresie.

2. Techniczne urządzenia podlegające dozorowi technicznemu

W toku kontroli ustalono, że w SP 42 eksploatowano:

- dźwig osobowy o numerze ewidencyjnym N3124001894 (nr fabryczny 072) eksploatowany w budynku szkoły przy ul. Hożej 3, dla którego ustalono formę dozoru pełnego. Dla ww. urządzenia prowadzona była Księga rewizyjna urządzenia technicznego. Decyzją Prezesa Urzędu Dozoru Technicznego z dnia 01.09.2022 r. zezwolono na eksploatację ww. urządzenia do dnia 30.09.2023 r.

- urządzenie techniczne ciśnieniowe – stały zbiornik ciśnieniowy o numerze ewidencyjnym N732411599 (nr fabryczny W/A35/22556), dla którego ustalono formę dozoru ograniczonego. Dla ww. urządzenia prowadzona była Księga rewizyjna urządzenia technicznego. Decyzją Prezesa Urzędu Dozoru Technicznego z dnia 19.12.2018 r. zezwolono na eksploatację ww. urządzenia do dnia 31.12.2022 r.                          

Nie stwierdzono uchybień i nieprawidłowości w powyższym zakresie.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (Dz. U. z 2022 r. poz. 1514), na podstawie pozytywnych wyników badań i wykonanych czynności Prezes Urzędu Dozoru Technicznego wydał decyzje zezwalające na eksploatację urządzeń.

3. Zewnętrzne kontrole nad warunkami pracy

Kontrole w obszarze nadzoru nad warunkami pracy (od dnia 01.01.2020 r. do dnia kontroli WKiAW) przeprowadzili:

- Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny – Kontrola sanitarnawzakresie bezpieczeństwa żywności oraz przestrzeganiawymagańustawy z dnia 09.11.1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu wyrobów tytoniowychw dniu 22.04.2022 r.;

- Państwowa Straż Pożarna – Kontrola m.in. w zakresie przestrzegania przepisów przeciwpożarowych, oceny zgodności z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej rozwiązań technicznych zastosowanych w obiekcie budowlanym, rozpoznawania możliwości i warunków działań ratowniczych przez jednostki ochrony przeciwpożarowej w dniu 20.01.2022 r.;

Nie stwierdzono uchybień i nieprawidłowości w powyższym zakresie.

Dyrektor SP 42 na bieżąco informowała organ nadrzędny o wynikach kontroli, wykonywała obowiązki wynikające z powyższych kontroli. W przypadku niemożności wykonania obowiązków w wyznaczonych terminach zwracała się do organów kontroli o prolongatę terminów.

4. Czynniki niebezpieczne, szkodliwe i uciążliwe w procesie pracy

4.1 Maszyny, sprzęt do tymczasowej pracy na wysokości

Na wyposażeniu SP 42 znajdowały się maszyny wykorzystywane podczas prac w kuchni, warsztacie konserwatora oraz maszyny służące do utrzymywania czystości i terenów zielonych.

Nie stwierdzono uchybień i nieprawidłowości w powyższym zakresie.

Pracodawca na bieżąco kontrolował stan techniczny maszyn. Okresowego przeglądu maszyn dokonywała osoba legitymująca się uprawnieniami elektrycznymi, zatrudniona na stanowisku pracownika do prac lekkich. Pracownicy mieli bieżący dostęp do instrukcji bhp dotyczących obsługi poszczególnych maszyn.

Do prac uciążliwych, wykonywanych przez pracowników SP 42, należały prace związane z obsługą monitorów ekranowych. Zasady refundacji kosztów zakupu okularów do pracy przy monitorze ekranowym regulowało załącznik nr 2 do Zarządzenia Dyrektora Szkoły Podstawowej Nr 42 nr 9/2013 w sprawie zwrotu kosztów zakupu okularów korygujących wzrok.

4.2 Czynniki chemiczne

Prace z wykorzystaniem niebezpiecznych, bądź stwarzających zagrożenie czynników chemicznych wykonywały osoby zatrudnione na następujących stanowiskach pracy: sprzątaczka, woźny, woźna oddziałowa, kucharka, pomoc kuchenna, pracownik do prac lekkich/konserwator. Niebezpieczne, bądź stwarzające zagrożenie czynniki chemiczne stosowane były przez pracowników do utrzymania czystości i dezynfekcji pomieszczeń oraz do przeprowadzania drobnych prac konserwacyjnych i remontowych.

Nie stwierdzono uchybień i nieprawidłowości w powyższym zakresie.

Kontrola wykazała, że czynniki chemiczne znajdowały się w oryginalnych opakowaniach, prawidłowo oznakowane i przechowywane bez dostępu osób nieuprawnionych. Pracownicy wykorzystujący podczas pracy czynniki chemiczne mieli bieżący dostęp do informacji zawartych w kartach charakterystyki.

Podczaswykonywania prac z użyciem ww. czynników pracownicy byli wyposażeni w rękawice ochronne.

5.Środki ochrony indywidualnej, odzież i obuwie robocze

Obowiązujące zasady i normy przydziału pracownikom środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego zostały ustalone w Regulaminie w sprawie zasad i norm przydzielania pracownikom środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego wprowadzony w dniu 03.09.2018 r.

Załącznik nr 1 do powyższego regulaminu stanowiła „Tabela norm przydziału środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego dla nauczycieli i pracowników szkoły”(zw. dalej tabelą norm). Według zapisów tabeli norm w środki ochrony indywidualnej, odzież i obuwie robocze wyposażano pracowników zatrudnionych na następujących stanowiskach: sprzątaczka, pracownik do prac lekkich/konserwator, woźna oddziałowa, kucharka, pomoc kuchenna, szef kuchni, nauczyciel wychowania fizycznego.

Kontrola wykazała uchybienia w zakresie zasad przydziału środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego, ustalonych w tabeli norm przydziału środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego. Zapis ww. regulaminu dla środków ochrony indywidualnej (rękawice ochronne, rękawice robocze, okulary ochronne, szelki do prac wysokościowych) o treści „do zużycia” był bezzasadny ponieważ mogą one być stosowane tylko do momentu utraty właściwości ochronnych, co ma wykluczyć zastosowanie niesprawnych środków ochrony przez pracowników. Wykazano jednocześnie, że ten sam zapis „do zużycia” zastosowano przy ustalaniu okresów użytkowania dla środków ochrony indywidualnej na stanowiskach: kucharki, sprzątaczkioraz pracownika do prac lekkich, podczas gdy według art. 237⁸  § 1 i art. 237⁹ § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 1510 ze zm.), zw.dalej K.p., to pracodawca ustala rodzaje, środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, których stosowanie na określonych stanowiskach wynika z obowiązku nałożonego na pracodawcę, określonego w art. 237⁶ § 1 i art. 237⁷ § 1, oraz przewidywane okresy ich użytkowania,i to pracodawca jest obowiązany zapewnić, aby stosowane środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze posiadały właściwości ochronne i użytkowe. Zapis „do zużycia” nie spełnia wymagań wskazanego przepisu.

Stwierdzono również, że pracownikom zatrudnionym na stanowiskach: kucharka, pomoc kuchenna, sprzątaczka, pracownik do prac lekkich, nauczyciel wychowania fizycznego nie wydano wszystkich przewidzianych w tabeli norm środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego.

W trakcie kontroli stwierdzono ponadto, że w obowiązującej tabeli norm nie przewidziano stanowisk robotniczych funkcjonujących w jednostce, na których zatrudniano pracowników, tj. intendenta, pomocy nauczyciela, osoby przeprowadzająca dzieci przez jezdnię, woźnej.Natomiast ujęto ww. tabeli stanowisko szefa kuchni, które obecnie w szkole nie występuje.

Przyczyną uchybień była błędna interpretacja przepisów ze strony osoby zatrudnionej na stanowiskukierownika gospodarczego, odpowiedzialnego za prawidłowe wyposażanie pracowników w środki ochrony indywidualnej, odzież i obuwie robocze.

Pozostali pracownicyzostali wyposażeni w środki ochrony indywidualnej, odzież i obuwie robocze wymagane do stosowania na danym stanowisku pracy,spełniające Polskie Normy (PN), przewidziane w tabeli norm. Dla każdego pracownika prowadzona była indywidualna karta przydziału środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego.

6. Prace szczególnie uciążliwe bądź szkodliwe

Wykaz prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet, stanowił część załącznik do obowiązującego regulaminu pracy. Do wymienionych prac zaliczono m.in.: prace na stanowiskach z monitorami ekranowymi, prace związane z wysiłkiem fizycznym i transportem ciężarów oraz wymuszoną pozycją ciała, prace na wysokości, prace w mikroklimacie zimnym, gorącym, zmiennym, prace w kontakcie ze szkodliwymi czynnikami biologicznymi prace w narażeniu na działanie szkodliwych substancji chemicznych.

Pracownice zapoznając się z regulaminem pracy zostały zapoznane z ww. wykazem.

Nie stwierdzono uchybień i nieprawidłowości w powyższym zakresie.

7. Wypadki przy pracy

W okresie objętym kontrolą, w SP 42 zarejestrowano 2 wypadki przy pracy, nie zarejestrowano natomiast chorób zawodowych, bądź podejrzeń o tego typu choroby.

Ustalaniem okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy zajmował się zespół powypadkowy, w skład którego wchodził specjalista ds. bhp oraz przedstawiciel pracowników.

W wyniku kontroli dokumentacji powypadkowej stwierdzono, że w 1 przypadku zespół powypadkowy nie dopełnił swoich obowiązków, gdyż nie podał przyczyn opóźnienia w sporządzaniu protokołu powypadkowego w treści ww. protokołu. Powyższe było niezgodne z § 9 pkt 1-2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. wsprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (Dz.U. z 2009 r. Nr 105,  poz.870), według któregopo ustaleniu okoliczności i przyczyn wypadku zespół powypadkowy sporządza - nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku - protokół powypadkowy. Ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku w terminie późniejszym, wskutek uzasadnionych przeszkód lub trudności, wymaga podania przyczyn tego opóźnienia w treści protokołu powypadkowego.

W ww. przypadku czas sporządzania protokołu powypadkowego był znacznie przedłużony i wyniósł 32 dni kalendarzowe, trzeba tu jednak nadmienić, że był w pełni uzasadniony. Wypadek w pracy był wypadkiem komunikacyjnym, w wyjaśnianiu którego brały udział organy ścigania, a poszkodowany pracownik przebywał w szpitalu, co znacznie utrudniło pracę komisji powypadkowej.

Powołane przez pracodawcę zespoły powypadkowe niezwłocznie przystępowały do ustalania okoliczności i przyczyn wypadków. Stwierdzono jednocześnie, że wypracowane przez zespół powypadkowy wnioski i środki profilaktyczne były adekwatne do zaistniałych zdarzeń.

Rejestry: wypadków przy pracy oraz chorób zawodowych były prowadzone na bieżąco.

8. Ocena ryzyka zawodowego

Pierwsza ocena ryzyka zawodowego w SP 42 została przeprowadzona w październiku 2015 r., a ostatniej aktualizacji dokonano w listopadzie 2019  r.

W jednostce ocenie ryzyka zawodowego poddano stanowiska: nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej i przedszkolnej, pedagog szkolny,  kucharz, pracownik administracyjno – biurowy, sprzątaczka,woźna oddziałowa, pomoc nauczyciela z oddziałów przedszkolnych, pomoc kuchenna, pracownik do prac lekkich, nauczyciel przedmiotów artystycznych (plastyka, muzyka, technika), nauczyciel bibliotekarz,  nauczyciel przedmiotów matematyczno - przyrodniczych, nauczyciel wychowania fizycznego, nauczyciel humanista, animator sportu, nauczyciel fizyki, pomoc nauczyciela 1 i 2 etapu edukacji szkolnej, opiekun dzieci i młodzieży przy przejściu przez jezdnię, nauczyciel chemii, nauczyciel świetlicy, nauczyciel informatyki, intendent.

Ocenę przeprowadził zespół ds. oceny ryzyka zawodowego, powołany przez dyrektora, w skład którego wchodził m.in. ówczesny specjalista ds. bhp, wykonujący zadania służby bhp w SP 42                 

Nie stwierdzono uchybień i nieprawidłowości w powyższym zakresie.

Kontrola wykazała, że pracodawca ocenił i udokumentował ryzyko zawodowe związane z wykonywaną pracą na poszczególnych stanowiskach, zastosował niezbędne środki profilaktyczne zmniejszające ryzyko oraz poinformował wszystkich pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą, oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami.

 9.Badania profilaktyczne

Badania z zakresu profilaktycznej ochrony zdrowia nad pracownikami wykonywane były na podstawie umów zawieranych pomiędzy SP 42, a jednostką służby zdrowia uprawnioną do wykonywania tego typu badań. Kontroli poddano wstępne badania lekarskie osób zatrudnionych po dniu 01.01.2017 r. oraz badania okresowe 44 pracowników, tj. 40,4 % stanu osobowego jednostki w dniu kontroli.           

Nie stwierdzono uchybień i nieprawidłowości w powyższym zakresie.

Pracownicy zostali dopuszczeni do pracy na podstawie wydanych przez lekarza przeprowadzającego badanie profilaktyczne orzeczeń lekarskich stwierdzających brak przeciwwskazań do pracy na danym stanowisku. Kierując na badania pracownika pracodawca informował lekarza o warunkach pracy na danym stanowisku, uwzględniając występujące na stanowisku czynniki niebezpieczne, szkodliwe bądź uciążliwe.

10.Służba bhp

Stan zatrudnienia w dniu kontroli wynosił 109 osoby. Od dnia 28.11.2022 r. w SP 42 działała jednoosobowa komórka organizacyjna podlegająca bezpośrednio pracodawcy, zadania służby bhp zostały powierzone osobie zatrudnionej na stanowisku specjalisty ds. bhp w wymiarze czasu pracy 0,25 etatu, która posiadała udokumentowane kwalifikacje do wykonywania zadań na tym stanowisku. W okresie przed  28.11.2022 r. zadaniasłużby bhp w SP 42wykonywane były przez specjalistówds. bhp, zatrudnionego w Ośrodku BHP Zachodniopomorskiego Centrum Edukacji Morskiej i Politechnicznej w Szczeciniena podstawie zawartego porozumienia.

Nie stwierdzono uchybień i nieprawidłowości w powyższym zakresie.

Specjalista ds. bhpprowadził wewnętrzne kontrole stanu bhp, informował dyrektora SP 42o stwierdzonych zagrożeniach, przedstawiał coroczne analizy stanu bhp, brał udział w tworzeniu wewnętrznych zarządzeń oraz instrukcji, brał istotny udział w ocenie ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy, podejmował wspólne działania mające na celu przestrzeganie przepisów i zasad bhp oraz wspierania działań dyrektora szkoły mających na celu poprawę warunków pracy.

11. Szkolenia w dziedzinie bhp

Kontrolą objęto 44 pracowników (40,4% stanu osobowego jednostki w dniu kontroli).Szkolenia wstępne: instruktaż ogólny przeprowadzał specjalista ds. BHP zatrudniony w SP 42, instruktaż stanowiskowy, przeprowadzał pracodawca. Szkolenia okresowe pracowników przeprowadzane były przez podmioty zewnętrzne uprawnione do przeprowadzania tego typu szkoleń.

Kontrola wykazała, że pracownik zatrudniony na stanowiskach: sprzątaczki, pomocy kuchennej oraz pomocy nauczyciela odbył jedynie szkolenie stanowiskowe w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przed dopuszczeniem do pracy na stanowisku sprzątaczki. Natomiast w okresie późniejszym został dodatkowo zatrudniony na stanowiskach: pomocy kuchennej oraz pomocy nauczyciela, na których przed dopuszczeniem do pracy nie został poddany szkoleniu stanowiskowemu. Powyższe stało w sprzeczności z przepisem art. 237³ § 2 K.p., wg którego pracodawca jest obowiązany zapewnić przeszkolenie pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przed dopuszczeniem go do pracy. Było to niezgodne również z § 8, § 9 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2004 r. Nr 180, poz. 1860 ze zm.), zw. dalej rozporządzeniem w sprawie szkolenia, wg którychszkolenie wstępne jest przeprowadzane w formie instruktażu i obejmuje m.in. szkolenie wstępne na stanowisku pracy, zwane dalej „instruktażem stanowiskowym”. Instruktaż stanowiskowy powinien zapewnić uczestnikom szkolenia zapoznanie się z czynnikami środowiska pracy występującymi na ich stanowiskach pracy i ryzykiem zawodowym związanym z wykonywaną pracą, sposobami ochrony przed zagrożeniami, jakie mogą powodować te czynniki, oraz metodami bezpiecznego wykonywania pracy na tych stanowiskach.

W trakcie kontroli na podstawie udostępnionej dokumentacji ustalono ponadto, że 5 osób zatrudnionych na stanowiskach robotniczych odbyło wstępne szkolenie w dziedzinie bhp, tj. ogólne i stanowiskowe w jednym dniu roboczym, przekraczając dobowy wymiar czasu pracy pracownika ponieważ wg Załącznika nr 1 do rozporządzenia w sprawie szkolenia, wstępny instruktaż ogólny na stanowiskach robotniczych powinien trwać minimum 3 godziny lekcyjne, instruktaż stanowiskowy 8 godzin lekcyjnych. Przekroczenie dobowego wymiaru czasu pracy wymienionych pracowników było niezgodne z art.  237³§  3 K.p., wg którego  szkolenia, w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny odbywają się w czasie pracy i na koszt pracodawcy.

Za powstałe nieprawidłowości odpowiadał specjalista do spraw kadr, do zakresu obowiązków którego należało prowadzenie spraw osobowych pracowników, w tym kierowanie pracowników na szkolenia.

W stosunkudo pozostałych osób objętych kontrolą nie stwierdzono nieprawidłowości bądź uchybień. Pracownicy posiadali aktualne szkolenia wstępne i okresowe w dziedzinie bhp.

Dyrektor SP 42 oraz osoby kierujące pracownikami i przeprowadzające szkolenia stanowiskowe posiadały aktualne szkolenie okresowe w dziedzinie bhp dla pracodawców.  

12. Prowadzenie akt osobowych

Kontrolą objęto sposób prowadzenia akt osobowych, w tym przechowywania zaświadczeń ze szkoleń w dziedzinie bhp oraz orzeczeń z badań profilaktycznych 44 pracowników.

W kontrolowanym zakresie wykazano nieprawidłowości polegające na tym, że w 21 przypadkach na 44 poddanych badaniu akta osobowe nie zawierały potwierdzenia poinformowania pracownika o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą, a w 4 przypadkach w aktach osobowych pracowników zatrudnionych na stanowiskach nauczycieli nie umieszczono kart szkolenia wstępnego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, podczas gdy wg § 3 pkt 2 lit. f tiret trzecie i h rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2018 r. w sprawie dokumentacji pracowniczej (Dz.U. z 2018 r. poz. 2369), akta osobowe pracownika składają się z 4 części i obejmują w części „B” m.in. potwierdzenie poinformowania pracownika m.in.o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą, oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami, do czego zobowiązuje pracodawcę art. 226 pkt 2 K.p., a także dokumenty potwierdzające ukończenie wymaganego szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.

Stwierdzono ponadto, że w części B akt osobowych 6 pracowników przechowywano dokumentację związaną z ewidencją czasu pracy, tj. wnioski urlopowe. Było to niezgodne z zapisami §6 pkt 1 rozporządzenia w sprawie dokumentacji pracowniczej, według którego pracodawca prowadzi oddzielnie dla każdego pracownika dokumentację w sprawach związanych ze stosunkiem pracyobejmując m.in. dokumenty dotyczące ewidencjonowania czasu pracy.

Według wyjaśnień dyrektora przyczyną powyższego była zmiana w organizacji pracy w jednostce.

Wszystkie dokumenty znajdujące się w aktach osobowych pracowników były ponumerowane i wprowadzone do wykazu akt.

III. Uwagi i zalecenia

Przedstawiając powyższe oceny i uwagi, stosownie do § 35 ust. 4 Załącznika Nr 2 do Zarządzenia w sprawie kontroli Prezydent Miasta Szczecin zalecił Dyrektorowi SP 42:

1. Prowadzenie książki obiektu budowlanego zgodnie z obowiązującymi przepisami.
2. Zorganizowanie i wyposażenie szatni pracowniczej dla pracowników kuchni w sposób odpowiadający obowiązującym w tym zakresie przepisom.
3. Wydanie pracownikom odzieży i obuwia roboczego zgodnie z obowiązującą w jednostce „Tabela norm przydziału środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego dla nauczycieli i pracowników szkoły”.
4. Dostosowanie przepisów wewnętrznych dotyczących zasad przydziału środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego do specyfiki wykonywanych zadań na danym stanowisku pracy oraz obowiązujących w tym zakresie przepisów, w tym ujęcie w tabeli norm wszystkich stanowisk robotniczych funkcjonujących w jednostce.
5. Sporządzanie dokumentacji powypadkowej zgodnie z zapisem § 9rozporządzenia wsprawieustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy.
6. Prowadzenia akt osobowych pracowników zgodnie z obowiązującymi przepisami.
7. Niezwłoczne przeprowadzanie szkoleń stanowiskowych z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy dla pracowników zmieniających stanowiska, na których zakresy obowiązków nie są tożsame.
8. Przeprowadzanie szkoleń wstępnych z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy w godzinach pracy pracowników.