Kontrole przeprowadzone przez WKiAW w 2013 roku

Wydział Kontroli i Audytu Wewnętrznego Urzędu Miasta Szczecin w okresie 11-12.2013 r. przeprowadził kontrolę w Zespole Szkół Szpitalnych, ul. Unii Lubelskiej 1, 71-334 Szczecin, zwanym dalej ZSSz w zakresie stanu bezpieczeństwa i higieny pracy. Ocena kontrolowanego zagadnienia, wnioski i zalecenia pokontrolne zawarte zostały w wystąpieniu pokontrolnym z dnia 20.12.2013 r.

Pozytywna ocena dotyczyła: ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy, oceny ryzyka zawodowego, wykonywania zadań przez służbę  bhp. Stwierdzone uchybienia dotyczyły: wyposażenia pracowników w odzież i obuwie robocze oraz szkoleń
w dziedzinie bhp.

W okresie objętym kontrolą w jednostce zarejestrowano 2 wypadki przy pracy. W toku kontroli dokumentacji dochodzeń powypadkowych stwierdzono, iż były one prowadzone zgodnie z zapisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r.
w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (Dz. U. Nr 105, poz. 870) i do sposobu ich prowadzenia, jak również realizacji wniosków i zaleceń powypadkowych nie wniesiono zastrzeżeń.

Nie wniesiono również zastrzeżeń do dokumentacji oceny ryzyka zawodowego. Sporządzona dokumentacja świadczyła o tym,
iż zespół dokonujący oceny zebrał komplet informacji niezbędnych do prawidłowej i rzetelnej oceny (w tym oceny ryzyka biologicznego). Dokumentacja oceny zawierała niezbędne  elementy, takie jak: opis stanowiska; stosowane przez pracownika na danym stanowisku narzędzia i materiały; wykonywane czynności; występujące na stanowisku niebezpieczne, szkodliwe i uciążliwe czynniki środowiska pracy; wykazy osób pracujących na danym stanowisku; wyniki przeprowadzonej oceny dla każdego z czynników środowiska pracy; środki profilaktyczne zmniejszające ryzyko; datę przeprowadzonej oceny oraz osoby dokonujące oceny, co  wyczerpywało obowiązki wynikające z § 39 a ust. 3 rozporządzenia Ministra Pracy  i Polityki Socjalnej z dnia z dnia 26 września
1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (j.t. Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 ze zm.)

Stwierdzono ponadto, iż w dniu kontroli wszyscy pracownicy ZSSz byli poinformowani o ryzyku zawodowym, oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami.

Nie wniesiono uwag do realizacji zadań przez służbę bhp. W ZSSz (stan zatrudnienia 43 osoby), na podstawie umowy cywilno prawnej,  powierzono wykonywanie zadań służby bhp specjaliście spoza zakładu, który posiadał kwalifikacje do wykonywania zadań tej służby oraz ukończył szkolenie w dziedzinie bhp dla tej służby. Powierzenie zadań specjaliście było zgodne z zapisem art. 237¹¹ § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (j.t. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.), zwanej dalej k.p.,
wg którego  pracodawca (zatrudniający do 100 pracowników) w przypadku braku kompetentnych pracowników - może powierzyć wykonywanie zadań służby bhp specjalistom spoza zakładu pracy (…) specjalista spoza zakładu pracy powinien spełniać wymagania kwalifikacyjne niezbędne do wykonywania zadań służby bhp oraz ukończyć szkolenie w dziedzinie bezpieczeństwa
i higieny pracy dla pracowników tej służby.

Kontrola nie wniosła również uwag do sposobu wykonywania zadań przez specjalistę ds. bhp, który: przeprowadzał okresowe kontrole warunków pracy oraz przestrzegania przepisów bhp; na bieżąco informował pracodawcę o stwierdzonych zagrożeniach oraz przedstawiał propozycje rozwiązań zmierzających do poprawy stanu bhp; raz w roku przedkładał pracodawcy analizy stanu bhp; uczestniczył w przeprowadzeniu oceny ryzyka zawodowego; brał udział w ustalaniu okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy, formułował zalecenia dotyczące usunięcia zagrożeńwypadkowychoraz prowadził dokumentację z tego zakresu; współuczestniczył w tworzeniu wewnętrznych przepisów z zakresu bhp.

Uchybienia stwierdzono natomiast w wyposażaniu pracowników w odzież i obuwie robocze. W toku kontroli ustalono, iż 17  pracowników nie otrzymało obuwia roboczego, a 4 fartucha roboczego. Powyższe naruszyło art. 237⁷  k. p., wg którego pracodawca jest obowiązany dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie odzież i obuwie robocze, spełniające wymagania określone w Polskich Normach jeżeli odzież własna pracownika może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu; ze względu na wymagania technologiczne, sanitarne lub bezpieczeństwa i higieny pracy. Pracodawca może ustalić stanowiska, na których dopuszcza się używanie przez pracowników, za ich zgodą, własnej odzieży i obuwia roboczego, spełniających wymagania bezpieczeństwa
i higieny pracy; (…) nie dotyczy stanowisk, na których są wykonywane prace związane z bezpośrednią obsługą maszyn i innych urządzeń technicznych albo prace powodujące intensywne brudzenie lub skażenie odzieży i obuwia roboczego środkami chemicznymi lub promieniotwórczymi albo materiałami biologicznie zakaźnymi. Pracownikowi używającemu własnej odzieży
i obuwia roboczego pracodawca wypłaca ekwiwalent pieniężny w wysokości uwzględniającej ich aktualne ceny.

Według wyjaśnień pracodawcy przyczyną uchybienia był  ograniczony budżet, jak również to, że pracownicy nie przedłożyli faktur   potwierdzających zakup odzieży i obuwia roboczego celem zwrotu poniesionych kosztów.

W wyniku kontroli szkoleń z zakresu bhp  ustalono, iż opracowane zostały szczegółowe programy szkoleń dla poszczególnych grup stanowisk, a szkolenia przeprowadzały uprawnione osoby posiadające kwalifikacje i doświadczenie uprawniające do przeprowadzania tego typu szkoleń.

Stwierdzono natomiast uchybienia dotyczące odbywania szkoleń dziedzinie bhp przez pracowników. Z powodu niewystarczającej znajomości przepisów ze strony osoby odpowiedzialnej za ich nadzorowanie (sekretarz szkoły): 2 osoby nie odbyły pierwszego szkolenia okresowego, co naruszyło zapis § 15 ust. 4 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy  z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 180, poz. 1860 ze zm.), wg którego pierwsze szkolenie okresowe (…) przeprowadza się w okresie do 12 miesięcy od rozpoczęcia pracy na tych stanowiskach, 1 osoba nie odbyła szkolenia okresowego (termin ważności poprzedniego szkolenia upłynął z dniem 20.11.2013 r.), co było niezgodne z zapisem art. 237³§ 2
k. p., wg którego pracodawca jest obowiązany zapewnić przeszkolenie pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przed dopuszczeniem go do pracy oraz prowadzenie okresowych szkoleń w tym zakresie, a 5 osób nie odbyło wstępnego szkolenia
w czasie pracy, co naruszyło zapis art. 237³ §  3 k. p., wg którego szkolenia odbywają się w czasie pracy i na koszt pracodawcy.

W wyniku działań kontrolnych ustalono ponadto, iż wszyscy pracownicy posiadali aktualne badania profilaktyczne. Uchybieniem było natomiast dopuszczenie do pracy 2 osób bez badań kontrolnych po zwolnieniu lekarskim trwającym ponad 30 dni,
co naruszyło zapis art. 229 § 2 k.p., wg którego  (…) w przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni, spowodowanej chorobą, pracownik podlega kontrolnym badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku.

Niewielkie uchybienia, nie mające istotnego wpływu na działalność jednostki w badanym obszarze, stwierdzono w wykazie prac szczególnie uciążliwych bądź  szkodliwych dla zdrowia kobiet, który był niespójny z wykazem określonym w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 10 września 1996 r. w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet (Dz. U. Nr 114, poz. 545 ze zm.).

Stwierdzono również błędy w wewnętrznym zarządzeniu regulującym zasady refundacji kosztów zakupu okularów do pracy przy monitorze ekranowym. W treści zarządzenia kilkukrotnie przywołano niewłaściwą nazwę jednostki.

Do dnia zakończenia kontroli ww. zarządzenia dostosowano do obowiązujących przepisów i stanu faktycznego.

Prezydent Miasta Szczecin zalecił Dyrektorowi ZSSz:

1. Wyposażenie uprawnionych pracownikóww należną odzież i obuwie robocze.
2. Poddanie szkoleniu okresowemu w dziedzinie bhp pracowników, którzy nie odbyli szkolenia w obowiązującym terminie.
3. Przeprowadzanie szkoleń w dziedzinie bhp w czasie pracy.