Pomniki i tablice w Szczecinie

Nazwa:

Kardynał Stefan Wyszyński

Rodzaj:

Pomnik

Autor:

Czesław Dźwigaj

Czas powstania:

2001r.

Materiał:

brąz, odlew; cokół: czerwony granit

Wymiary:

wys. 235 cm (z cokołem 425 cm)

Powierzchnia, kubatura:

waga ok. 1,5 tony

Lokalizacja:

kościół pw.św.Jana Chrzciciela ul. Bogurodzicy 3a

Literatura:

Relacja ks. proboszcza dr. Aleksandra Ziejewskiego nagrana w Szczecinie 25 września 2007 r. w zbiorach autora; Relacja prof. Czesława Dźwigaja nagrana w Krakowie 19 października 2007 r. w zbiorach autora; ANKA, Kardynał szczeciński, „Gazeta na Pomorzu”, 6 czerwca 2001, nr 131, s. 4; Pomnik Kardynała Stefana Wyszyńskiego, w: Encyklopedia Szczecina, Suplement 1, red T. Białecki, Szczecin 2003, s. 194, MARC, Prymas w Szczecinie, „Gazeta na Pomorzu”, 22 czerwca 2001, nr 144, s. 3; MARC, Ten moment, „Gazeta na Pomorzu”, 22 czerwca 2001, nr 144, s. 3; rak, Kardynał Wyszyński na cokole, „Kurier Szczeciński”, 22-24 czerwca 2001, nr 120, s. 5; rak, Prymasowi Tysiąclecia, „Kurier Szczeciński”, 25 czerwca 2001, nr 121, s. 1 i 2.

ul. Bogurodzicy 3a, kościół p.w. św. Jana Chrzciciela, KARD. STEFAN  WYSZYŃSKI, Czesław Dźwigaj, 24.06.2001 r.

Na placu przy kościele pw. św. Jana Chrzciciela. Brąz, odlew (rzeźba, herby), czerwony skandynawski granit (postument), wys. 235 cm (z cokołem 425 cm), waga ok. 1,5 tony. Projekt i realizacja pomnika – prof. Czesław Dźwigaj, wykonawca cokołu – Paweł Pietrusiński, projekt małej architektury – prof. Stanisław Latour, konstrukcja i opracowanie fundamentów – Czesław Imbra. Wystawiony z inicjatywy metropolity szczecińsko-kamieńskiego ks. abp. dr. Zygmunta Kamińskiego oraz ks. proboszcza dr. Aleksandra Ziejewskiego, odsłonięty 24 czerwca 2001 r. w setną rocznicę urodzin ks. Stefana Kardynała Wyszyńskiego. Upamiętnia wizytę prymasa Polski w kościele pw. św. Jana Chrzciciela oraz fakt, że właśnie w tej świątyni, 30 listopada 1952 r., ks. Prymas po raz pierwszy, oficjalnie potwierdził informację, że papież Pius XII wyniósł go do godności kardynalskiej. Prace nad pomnikiem trwały blisko pół roku i w większości wykonane zostały w pracowni krakowskiego artysty prof. Czesława Dźwigaja. Odlewu rzeźby, której model powstał na podstawie zachowanej fotografii, dokonano w pracowni Leszka Węglarza w Węgrzcach koło Krakowa. Do Szczecina monument przywieziono 21 czerwca 2001  i jeszcze tego samego dnia, ustawiono na przygotowanym wcześniej postumencie. Trzy dni później, w niedzielne popołudnie, pomnik odsłonił i poświęcił metropolita szczecińsko-kamieński ks. abp dr Zygmunt Kamiński. Uroczystość tę poprzedziła msza święta, której przewodniczył ks. bp Adam Dyczkowski, ordynariusz zielonogórsko-gorzowski, homilię wygłosił ks. bp Marian Gołębiewski, ordynariusz koszalińsko-kołobrzeski. Ponadto obecni byli: ks. abp Marian Przykucki, premier Jerzy Buzek, wicepremier Longin Komołowski, minister rolnictwa Artur Balazs, prezes Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa Adam Tański, parlamentarzyści oraz przedstawiciele władz wojewódzkich i miejskich. W podpisanym przez gości akcie erekcyjnym umieszczono słowa: „POPRZEZ BUDOWĘ POMNIKA PRAGNIEMY ZŁOŻYĆ HOŁD WDZIĘCZNOŚCI/ PRYMASOWI TYSIĄCLECIA ZA TROSKĘ O KOŚCIÓŁ I OJCZYZNĘ NA ZIEMIACH/ ZACHODNICH NAJJAŚNIEJSZEJ RZECZYPOSPOLITEJ”. Pomnik powstał dzięki wielkiemu zaangażowaniu wiernych parafii pw. św. Jana Chrzciciela, ofiarom indywidualnym wielu szczecinian oraz znacznemu wsparciu sponsorów (Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście, Bulk Cargo-Port Szczecin, P.H.U. Gal-Met Eugeniusz Sucharski, Przedsiębiorstwo Instalacyjno-Budowlane Askaldowicz oraz Kancelaria Radcy Prawnego Wiktor Rzeuski). – Pomnik figuralny przedstawiający ks. Stefana Kardynała Wyszyńskiego. Kroczący duchowny ukazany w całej postaci, z naręczem kwiatów (róż) w lewej dłoni, z prawą uniesioną w geście błogosławieństwa. Ubrany w długą sięgającą do ziemi sutannę, częściowo zakrytą przez narzuconą na ramiona pelerynę, na piersi zwieszony pektorał, głowa przyozdobiona biretem. Ustawiony na cokole z pełnego czerwonego granitu na planie kwadratu. W górnej części frontowej ściany postumentu, umieszczone dwa herby, z lewej papieża Jana Pawła II, z prawej papieża Piusa XII. W części środkowej i dolnej wyryte słowa: „„OMNIA – SOLI DEO”./ „UDERZA MNIE TO, ŻE CHYBA STOSOWNIEJSZEJ/ PORY NA TĘ WIADOMOŚĆ NIE BYŁO,/ WŁAŚNIE TU – W SZCZECINIE.../ PRZED SUMĄ PODAJĘ WIERNYM/ WIADOMOŚĆ O MEJ NOMINACJI.../ WDZIĘCZNOŚĆ SWOJĄ ZWRACAM/ KU OJCU NIEBIESKIEMU, KU CHRYSTUSOWI,/ KU KOŚCIOŁOWI, KU OJCZYŹNIE/ MEJ KATOLICKIEJ I KU RODZICOM./ PODKREŚLAM RADOSNY FAKT,/ ŻE WŁAŚNIE ZE SZCZECINA WYSYŁAM/ DEPESZĘ DZIĘKCZYNNĄ DO OJCA ŚWIĘTEGO./ Z TEGO SZCZECINA, O KTÓRYM –/ OBOK WROCŁAWIA, OPOLA, GORZOWA/ I OLSZTYNA – TYLE MÓWIŁEM OJCU ŚWIĘTEMU./ PAPIEŻ ZNA MÓJ SPOSÓB MYŚLENIA/ I ROZUMOWANIA W SPRAWIE ZIEM ZACHODNICH./ JEŻELI WIĘC DZIŚ OBDARZA MNIE PURPURĄ,/ TO WIDZĘ APROBATĘ DLA TYCH MYŚLI”./ SZCZECIN, 30 XI 1952/ KS. STEFAN KARDYNAŁ WYSZYŃSKI/ (ZAPISKI)/ W HOŁDZIE PRYMASOWI TYSIĄCLECIA/ ZA TROSKĘ O KOŚCIÓŁ I OJCZYZNĘ/ NA ZIEMIACH ZACHODNICH RZECZYPOSPOLITEJ/ SZCZECIN, 24 VI 2001”. Na lewej ścianie postumentu herb Prymasa Tysiąclecia. Poniżej słowa: „KS. STEFAN KARDYNAŁ WYSZYŃSKI/ 1901 – 1981/ ROK PRYMASA TYSIĄCLECIA 2001”. Na prawej ścianie cokołu herb obecnego metropolity szczecińsko-kamieńskiego ks. abp. dr. Zygmunta Kamińskiego. Poniżej słowa: „ROK ERYGOWANIA DIECEZJI 1972/ JAN PAWEŁ II W SZCZECINIE 1987/ ROK ERYGOWANIA METROPOLII 1992”. Ponadto na szczycie z prawej strony cokołu tabliczka z brązu z napisem: „POMNIK TEN POWSTAŁ Z INICJATYWY I STARANIEM/ J.E.KS. ARCYBISKUPA ZYGMUNTA KAMIŃSKIEGO/ METROPOLITY SZCZECIŃSKO-KAMIEŃSKIEGO/ I KS. PRAŁATA DR ALEKSANDRA ZIEJEWSKIEGO –/ PROBOSZCZA TUTEJSZEJ PARAFII PRZY WYDATNEJ/ POMOCY ZAKŁADÓW PRACY I MIESZKAŃCÓW/ SZCZECINA.”. Na szczycie tylnej płyty cokołu tabliczka z brązu z napisem: „PROJ. I REAL. PROF. CZ. DŹWIGAJ/ ARCHITEKTURA – PROF. ST. LATOUR”. – Stefan Wyszyński ur. 3.08.1901 r. w miejscowości Zuzela nad Bugiem, zm. 28.05.1981 r. w Warszawie. Absolwent KUL-u, od 1930 r. prof. prawa kanonicznego i socjologii w Wyższym Seminarium Duchownym we Włocławku. W czasie Powstania Warszawskiego kapelan grupy „Kampinos” Armii Krajowej oraz szpitala powstańczego w Laskach. W 1948 r. mianowany arcybiskupem metropolitą warszawsko-gnieźnieńskim, prymasem Polski, od 1953 r. kardynał. Po aresztowaniu przez Urząd Bezpieczeństwa, trzy lata spędził w miejscach odosobnienia. Po śmierci Jana Pawła I brał udział w konklawe, które wybrało kardynała Karola Wojtyłę na papieża. Zmarł w uroczystość Wniebowstąpienia Pańskiego.
 

Pokaż obiekt w serwisie Geoportalu m. Szczecin